Pozitif seyrin geçen hafta devam ettiği emtia piyasasına sert yükselişler damga vurdu. Geçen hafta gümüş yüzde 8,1, platin yüzde 6,9, alüminyum yüzde 5,5, nikel yüzde 4,2, bakır yüzde 3,9, kurşun yüzde 2,6, paladyum yüzde 2,3, çinko yüzde 2,2 ve altın yüzde 1,6 artış kaydetti.
Emtia piyasasında talebe yönelik endişeler azalmaya devam ediyor. Geçen hafta küresel piyasalardaki gelişmeler, iklime dair faktörler ve üretime yönelik endişeler emtia piyasalarındaki yukarı yönlü seyirde önemli rol oynadı.
ABD’de açıklanan enflasyon verilerinin beklentilerin altında artış göstermesi sonrası ABD Merkez Bankası’nın (Fed) “şahin” politikalarını yakında sona erdireceğine dair beklentiler yükseldi. Bu durum, ABD’de uzun süredir gündemde olan resesyon endişelerinin azalmasına neden olurken, ülke ekonomisinde “yumuşak iniş” yapılabileceği ihtimalinin de öne çıkmasını sağladı.
ABD’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) haziranda aylık bazda yüzde 0,2 ve yıllık bazda yüzde 3 artışla piyasa beklentilerinin altında kaldı. Ülkede Üretici Fiyat Endeksi de (ÜFE) aynı dönemde aylık ve yıllık bazda yüzde 0,1 artışla öngörülerin altında gerçekleşti. Böylelikle ABD’de üretici enflasyonu, yıllık bazda 2020’den bu yana düşük seviyeye geriledi.
Düşüş eğilimini üst üste 2. haftaya taşıyan dolar endeksi ise yüzde 2,3 azalışla haftayı 99,9 seviyesinden tamamlayarak 14 Nisan 2022’den bu yana ilk kez 100’ün altına geriledi.
Öte yandan, tahvil piyasalarında geçen hafta alışlar öne çıkarken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizleri, haftayı yaklaşık 23 baz puan azalışla yüzde 3,83’ten tamamladı.
Analistler, Çin hükümetinin ekonominin farklı alanlarını destekleme adımlarının devam etmesinin yatırımcıların risk iştahını beslediğini ifade etti.
ALTIN, YÜKSELİŞ EĞİLİMİNİ 2. HAFTASINA TAŞIDI
Geçen hafta değerli metallerde yukarı yönlü bir seyir izlendi.
Haftayı altın yüzde 1,6, gümüş yüzde 8,1, paladyum yüzde 2,3 ve platin yüzde 6,9 kazançla tamamladı.
Altın, yükseliş eğilimini 2. haftasına taşıdı. Analistler, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in bu ay politika faizini 25 baz puan artırmasının ardından “şahin” adımlarına son verebileceği öngörülerinin altının ons fiyatını desteklediğini ifade etti.
Baz metallerde de ralli haftası yaşandı.
Tezgah üstü piyasada bakır yüzde 3,9, kurşun yüzde 2,6, alüminyum yüzde 5,5, nikel yüzde 4,2 ve çinko yüzde 2,2 artış kaydetti.
Çin’in Sichuan eyaletindeki rekor yüksek sıcaklıklardan dolayı metal üreticileri için elektrik kesintisi olasılığının artması da baz metallerde arz endişelerini öne çıkardı.
ENERJİ EMTİALARINDA KARIŞIK BİR SEYİR İZLENDİ
Geçen hafta enerji emtialarında karışık bir seyir izlendi.
Haftayı Brent petrol yüzde 1,8 yükselişle, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gaz ise yüzde 1,7 düşüşle tamamladı.
Uluslararası Enerji Ajansı, (IEA) “gelecek dönemde petrol arzının talebin gerisinde kalabileceğine” yönelik değerlendirmede bulundu.
Arz tarafında Suudi Arabistan ve Rusya’nın ağustosta petrol üretimlerinde gönüllü olarak kesintiye gitmesi ve ardından yılın ikinci yarısında arzın talebin gerisinde kalacağına ilişkin haber akışı fiyatların yukarı yönlü seyrini hızlandırdı.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), gelecek yılın son çeyreğine kadar küresel petrol stoklarında beklenen düşüşün petrol fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturduğunu belirtti.
Libya’da birçok petrol sahası protestolar sonrası kapatılırken, Shell, boru hattı sızıntısı nedeniyle Nijerya’nın Forcados terminalindeki ham petrol yüklemesini askıya aldı. Son gelişmeler ve geçen hafta Suudi Arabistan ve Rusya’nın üretimlerinde kesintiye gideceklerine dair açıklamalar, gelecek aylarda petrol piyasalarında üretimin daha sıkı olacağına işaret ediyor.
Brent petrolün varil fiyatı, arzın talebin altında kalacağı korkuları ve ABD’de resesyon endişelerinin azalmasıyla yükseldi.
TARIM EMTİALARINDA DA RALLİ HAFTASI YAŞANDI
Tarım emtialarına da sert yükselişler damga vurdu.
Ralli haftasının yaşandığı tarım emtialarında, Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday yüzde 1,6, mısır yüzde 4, soya fasulyesi yüzde 4,2 ve pirinç yüzde 3,2 değer kazandı.
Intercontinental Exchange’de (ICE) pamuk yüzde 0,2, şeker yüzde 3,2 ve kakao yüzde 1 artış kaydederken, kahve yüzde 0,8 azalış kaydetti.
İyi gelen ABD verileri sonrası dolar endeksinde yaşanan gerileme, tarım emtialarında yükselişe neden oldu.
Petrol fiyatlarındaki yükselişle beraber talebe yönelik beklentilerdeki artış, mısır fiyatlarını yukarı yönlü etkiledi.
Çin’de soya fasulyesi ithalatının artması soya fasulyesinde talebin arttığını ortaya koydu. Çin’in soya fasulyesi ithalatı, haziranda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24,5 arttı.
Pirinç fiyatları, ithalatçıların El Nino’nun başlamasıyla sıcak havanın tarlaları kurutacağı ve ekinlere zarar vereceği endişeleriyle yükseldi.
Dünya Meteoroloji Örgütü’ne göre, El Nino koşulları, Güneydoğu Asya’ya kuraklık getirme tehdidi ortaya koyarken, rekor küresel sıcaklıklar, iklim değişikliğinin hızına ilişkin endişeleri artırdı.
Tayland’ın 2024 yılı başlarında geniş çaplı kuraklıkla karşılaşacak olması pirinç için önemli bir tehdit olurken, El Nino ile kuru havanın etkisinin eylül ve ekim aylarında net bir şekilde görülebileceği tahmin ediliyor. El Nino’nun gelecek yıla sarkacak gibi görünmesi nedeniyle de stoklama amaçlı pirinç talebinin artabileceği belirtiliyor.
İthalat tarafında ise agresif oranlarda stok oluşturma çalışmaları başladı. Filipinler, Çin ve Endonezya’daki alıcılara yapılan sevkiyatların artmasıyla Vietnam, bu yıl pirinç ihracatının yaklaşık 10 yılın en yüksek seviyesine çıkmasını bekliyor. Endonezya ve Filipinler’den yapılan büyük satın almalar piyasayı yukarı yönlü etkiledi.
Çin Meteoroloji İdaresi, sıcak hava dalgalarının Güney Çin’in birçok bölgesinde devam etmesinin muhtemel olduğunu belirtti.
Çikolata talebinin güçlü olması kakao fiyatlarını desteklerken, Nielsen verilerine göre, 27 Mayıs’ta sona eren 52 hafta boyunca çikolatanın dolar bazlı satışları bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 10 arttı.
Kahve piyasasında ise üretim fazlası olacağına yönelik beklentiler fiyatlarda değer kaybına neden oldu.