Anne-baba olmak, bebek sevinci yaşamak pek çok kişinin hayali. Bu hayali gerçekleştirmek için de üreme sıhhatinde son yıllarda ileri teknolojiler öne çıkıyor. Bunların başında ise, tüp bebek tedavisinde yapay zeka (AI) kullanımı geliyor. Son yıllarda süratle gelişen teknoloji, embriyo ve kaliteli sperm seçiminden şahsa özel tedavi planlamasına kadar birçok etapta hem doktorlara hem de anne-baba adaylarına değerli fayda sağlıyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Tüp Bebek (IVF) Bölümü’nden Op. Dr. Ali Osman Koyuncuoğlu, yapay zekanın tüp bebek tedavi sürecindeki kullanımı ile ilgili değerli bilgiler verdi.
Yapay zeka embriyo seçiminde nokta atışı yapıyor
Tüp bebek tedavisinde en kritik etaplardan biri, kaliteli embriyonun yanlışsız seçilmesidir. Klasik usullerde bu seçim embriyologların gözlemleriyle yapılırken; yapay zeka, mikroskobik manzaraları tahlil ederek çok daha hassas ve objektif kıymetlendirme yapabilmektedir. AI yani yapay zeka sistemleri, embriyonun hücre bölünme suratından biçim bütünlüğüne kadar birçok bilgiyi saniyeler içinde kıymetlendirerek tutunma ihtimali en yüksek embriyoyu belirleyebilmektedir.
Embriyoların gelişimi, yumurtanın döllenme anından itibaren başlamaktadır. Döllenmiş yumurta, 24 saat içinde 2 hücreye, 48 saat içinde 4 hücreye, 72 saat içinde 8 hücreye bölünmektedir. 96 saate kadar bölünmeye devam eden embriyo, morula ismi verilen bir yapıya dönüşür. Morula, daha sonra blastosist ismi verilen bir yapıya dönüşmektedir.
Tedavi sürecinde anne ve babadan alınan örnekler eşleştirilmekte ve embriyo haline getirilmektedir. Embriyolar, laboratuvar ortamında özel kameralarla 7/24 izlenmekte ve her bir gelişim etabı kaydedilmektedir. Yapay zeka, bu dataları tahlil ederek embriyonun hangi etapta daha sağlıklı ilerlediğini ve transfer için en uygun vakti belirlemeye yardımcı olur. Böylelikle embriyo gelişimindeki en küçük sapmalar bile fark edilerek muvaffakiyet bahtı artırılmaktadır.
Tüp bebek tedavisinde yapay zeka, hem embriyo seçiminde, hem sperm seçiminde hem de bireye özel tedavi planlamasında yalnızca hastaya değil doktora da konfor sağlamaktadır. Yanlışsız embriyo, hakikat vakit ve yanlışsız tedavi kombinasyonu sayesinde hastalar için muvaffakiyet oranları yükselmektedir.
Sperm seçimi de çok önemli
Yapay zeka ile sadece embriyo seçimi değil, sperm seçimi de çiftlerin başarını oranında rol sahibi olmaktadır. Erkekten alınan sperm örnekleri incelendikten sonra yapay zeka ile en kaliteli olanları seçilerek, yeniden yapay zeka tarafından seçilen en kaliteli embriyo ile eşleştirilmektedir. Bu sayede en yanlışsız seçimle en kaliteli embriyo elde edilmek ve muvaffakiyet oranını yükseltmek hedeflenmektedir.
Her hastanın hikayesi ayrıntılı tahlil ediyor
Tüp bebek tedavisinde muvaffakiyet, hastanın yaşı, hormon seviyeleri, yumurta rezervi ve geçmiş tedavi tecrübeleri üzere birçok faktöre bağlıdır. Yapay zeka sistemleri bu dataları derleyip tahlil ederek hastaya özel bir tedavi protokolü oluşturmaktadır. Bu sayede hem ilaç dozları daha hassas planlanır hem de tedavi müddeti daha verimli hale gelmektedir.
Yapay zekanın sağladığı 5 avantaj
- Embriyo değerlendirmesinde yüksek doğruluk oranı sağlar.
- İnsan kaynaklı müşahede yanlışlarını en aza indirir.
- Tedavi sürecini öngörülebilir kılar.
- Bireye özel protokollerle muvaffakiyet oranını artırır.
- Transfer için en uygun vakti belirler.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
