Skolyoz ya da daha yaygın kullanılan ismiyle Omurga Eğriliği, tedavi edilmediği zaman yaşamsal sonuçları da olabilen bir sağlık sorunu. Skolyoz hastalığının yaklaşık %85-90’ının ergenlik döneminde başladığına dikkat çeken Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Cem Sever bu konuda ailelerin dikkatli olmaları gerektiğini aksi durumda çok ağır deformitelerin görülebildiğini belirtti.
Skolyoz asla hafife alınmaması gereken bir sağlık sorunudur. Omurga deformiteleri, duruş ve yürüme bozuklukları sadece fiziksel problemler olarak görülse de aslında yaşamsal tehdit oluşturabilecek sonuçlar doğurabilir. Bu rahatsızlıklar genel adıyla spinal deformite olarak isimlendirilir. Yapısal deformitelerin büyük bölümünü omurga eğriliği yani skolyoz oluşturur. Eğriliğin derecesine göre uzun yıllar fark edilemeyebileceği gibi akciğerlere baskı yaparak acil müdahale gerekliliği de ortaya çıkarabilir.
Ortaya çıkış nedeni bilinmiyor
Skolyoz yaygın görülen bir sağlık sorunu. Ortaya çıkış nedeni ise bilinmiyor. Ancak Skolyoz’da etkili olan bazı faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz; Omurgadaki yapısal elementlerin ve nöromusküler yapıların işleyiş şekli, hormonel unsurlar, posterior kolon disfonksiyonu benzeri hastalıklar, biyomekanik faktörler, genetik yatkınlık, gelişim özellikleri, D Vitamini eksikliği, sosyoekonomik duruma bağlı sağlıksız beslenme, omurgaya asimetrik yüklenmeye sebep olan işler.
Skolyoz sinsi şekilde ilerler
Skolyoz uzunca bir süre hiç belirti vermeden ağrısız şekilde ilerleyebilir. Bazen farklı nedenlerle çekilen radyografilerde tesadüfen farkedilir. Zamanla hamstring kaslarında esneklik kaybı, omurganın bükülme kapasitesinde azalma, karın ve sırt kaslarında zayıflık, bazı fiziksel aktivitelerde şiddetli bel ağrısı ortaya çıkar. Ciddi eğrilik şikayeti oluşan kişilerde göğüs kompliyansının azalmasıyla yüzeysel soluma ve sık solunum yolu enfeksiyonu oluşur. İlerleyen ve tedavi edilmeyen durumlar depresyona ve farklı ruhsal hastalıklara yatkınlığı artırır. 90 derece üzeri omurga eğrilikleri ani ölümlerle ilişkilendirilebilir.
İdiyopatik skolyoz ani ölüm riskleri taşır
Omurgada yapısal eğriliğin sebeplerinin bilinmediği durumlar idiyopatik skolyoz olarak tanımlanır ve bütün skolyozların %80’i bu gruptadır. Ağrısız ve asemptomatik ilerlediği için fark edilmesi son derece zordur. Erken tanı ve tedavi olmazsa akut veya kronik sırt ve bel ağrılarının yanı sıra kalp ve akciğer fonksiyon bozuklukları ortaya çıkar. Fiziksel hareketler kısıtlanır. Fiziksel görünüm nedeniyle ruhsal sorunlar baş gösterir. Ciddi eğriliklerde ani ölüm riski oldukça yüksektir.
Erken tanı ve tedavi çok önemli
İdilopatik skolyoz vakalarında erken tanı önemlidir. Özellikle ergenlik döneminde eğriliğin ilerleyişini engellemek, mümkünse omurgayı optimal açıda geriye çevirmek ve duruş biçiminde düzelme sağlamak amaçlanır. İleri evrelerde ise omurgada ortaya çıkan ağrıyı hafifletmek, fiziksel sorunları iyileştirirken solunum fonksiyonlarındaki bozulmaları düzetmek esastır. Tedavi kişinin yaşı, cinsiyeti, skolyozun derecesi, varsa başka hastalıkları gibi faktörlere göre düzenlenir. Cerrahi dışında korse kullanımı ve skolyoza yönelik spesifik egzersiz uygulamaları tercih edilir.
