Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, otizmin biyolojik olarak farklı alt tipler halinde sınıflandırılmasının hem tedavi yaklaşımlarını hem de ailelerin şahsileştirilmiş bakım ve gelecek planlamalarını nasıl etkileyebileceği hakkında bilgi verdi.
Otizmin klinik ve biyolojik olarak farklı dört alt tipi tanımlandı!
Araştırmacıların, otizmin klinik ve biyolojik olarak farklı dört alt tipini tanımladıklarını kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, “Her alt tip, farklı gelişimsel, tıbbi, davranışsal ve psikiyatrik özellikler sergiliyor.” dedi.
Luş, otizmin genetiğini anlamanın, hastalığa katkıda bulunan biyolojik sistemleri ortaya çıkarmak, daha erken ve daha hakikat teşhis koymak ve şahsileştirilmiş bakımı yönlendirmek için çok kıymetli olduğunu vurguladı.
Otizm, biyolojik olarak farklı alt tiplerden oluşan bir bütün!
Bu alt tiplerin genetik ve klinik özellikleri ortasındaki farklılıkların, tedavi yaklaşımlarını nasıl etkileyebileceği konusuna değinen Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, “Bu sonuçlar, otizmin tek bir rahatsızlık olmadığına dair güçlü deliller sunuyor. Otizmin, biyolojik olarak temellendirilmiş, farklı alt tiplerden oluşan bir bütün olduğunu gösteriyor.” dedi.
Bundan sonraki bilimsel çalışmalarla araştırmacıların, genetik ve klinik bilgileri büyük ölçekte entegre ederek otizmin biyolojik düzeneklerden klinik tabloya kadar olan seyrini haritalamaya başarabilme yolunda ilerleyeceklerini tabir eden Luş, şunları söyledi:
“Artık tüm otizmli bireyleri kapsayan biyolojik bir açıklama aramak yerine, her alt tipi yönlendiren farklı genetik ve biyolojik süreçleri inceleyebilme imkanı elde edebileceğiz. Otizmin genetik tesirinin büyük bir kısmının doğumdan evvel meydana geldiği düşünülüyor. Lakin yeni tanımlarlar gördüğümüz, ekseriyetle değerli toplumsal ve psikiyatrik zorluklar, gelişimsel gecikmeler ve daha geç teşhis konulan Toplumsal ve Davranışsal Zorluklar alt tipilerinde, çocukluk devrinin ilerleyen devirlerinde faal hale gelen genlerde mutasyonlar bulundu. Bu durum, bu çocuklarda otizmin biyolojik sistemlerinin doğumdan sonra ortaya çıkabileceğini ve daha sonraki klinik tablolarıyla uyumlu olabileceğini düşündürüyor. Bu bilgiler, klinik tablo oluşmadan evvel klinisyenin fikir sahibi olmamız istikametinde epeyce kıymetli bir gelişme.”
Otizmin alt tipini bilmek, ailelere bireye özel bakım ve gelecek planlamasında yol gösterebilir…
Otizmle gayret eden aileler için, çocuklarının hangi otistik alt tipine sahip olduğunu bilmenin yeni bir netlik, bireye özel bakım, dayanak ve topluluk sağlayabileceğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, “Ailelere, otizmli çocukları şimdi küçükken, hangi semptomları yaşayabilecekleri yahut yaşayamayacakları, hayatları boyunca nelere dikkat etmeleri gerektiği, hangi tedavileri uygulayacakları ve gelecekleri için nasıl plan yapacakları konusunda daha fazla bilgi verebilir.” Dedi.
Türkiye’de bu yeni sınıflandırmanın uygulanabilirliği ve potansiyel zorluklarına da değinen Luş, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Birçok sıhhat ünitenin ailelere test sunmamayı tercih etmesi ve birçok ailenin genetik test seçeneğinden habersiz olması değerli bir zorluk olabilir. Sigorta kapsamının olmaması, genetik test istenmesini engelleyebilir ve münasebetiyle bunların faydalılığı hakkında sorular ortaya çıkarabilir. Yeniden birinci otizm teşhisini kimin koyduğu, genetik testi kimin önerdiği ve genetik test teklifini belirlemek için kullanılan kriterler konusunda tutarsızlıklar da potansiyel zorluklar ortasında sayılabilir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
