Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, menopoz periyodunda bayanların yaşadığı biyolojik ve psikososyal değişimlerin ruhsal tesirleri hakkında bilgi verdi ve bu periyotta ruhsal sıhhati korumak için uygulanabilecek stratejilerden bahsetti.
Menopozdaki ruhsal değişikliklerin temelinde hormonlardaki azalma var!
Menopozun, bayanların hayatında biyolojik bir dönüm noktası olmakla birlikte, kimliğini, bağlantılarını ve duygusal dengeyi derinden etkileyen bir geçiş süreci olduğunu söz eden Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, “Bu süreçte yaşanan ruhsal değişikliklerin temelinde östrojen ve progesteron hormonlarındaki azalma yatar.” dedi.
Östrojenin, sadece üreme işlevlerinde değil, serotonin ve dopamin üzere memnunluk ve motivasyonla bağlı nörotransmitterlerin düzenlenmesinde de kritik rol oynadığını aktaran Erol, “Bu nedenle hormon düzeylerindeki dalgalanmalar, beynin hislerden sorumlu kısımlarını etkileyerek bayanda öfke, huzursuzluk, dert, isteksizlik ya da güç düşüklüğü üzere belirtilere yol açabilir. Birtakım bayanlarda bu değişiklikler depresif bir tabloya benzeyebilir, fakat her vakit klinik depresyon manasına gelmez. Birçok vakit biyolojik ve psikososyal faktörlerin birlikte şekillendirdiği süreksiz bir adaptasyon sürecidir.” açıklamasını yaptı.
Ruhsal değişimler fizyolojik belirtilerle birlikte seyreder!
Menopoz devrindeki ruhsal belirtileri yaşla bağlı başka ruhsal meselelerden ayırmanın sıkıntı olabileceğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, “Yaşlanma süreciyle birlikte gelen gerilim, tasa ya da ömür doyumundaki azalma, menopozla karışabilir.” dedi.
Ancak menopozda görülen duygusal değişimlerin karakteristik farkına değinen Erol, şunları söyledi:
“Değişimler, ani duygudurum dalgalanmaları ve sıcak basmaları, gece terlemeleri, uyku bozuklukları, libido azalması üzere fizyolojik belirtilerle birlikte seyreder. Yani burada bir ‘biyolojik tetikleyici’ vardır. Buna rağmen yaşa bağlı ruhsal meselelerde daha çok çocukların konuttan ayrılması, ebeveyn kaybı, meslek doyumsuzluğu üzere ömür olaylarının tesiri ön plandadır. Klinik müşahedede her iki süreç birbiriyle iç içe geçebilir. Hasebiyle düzgün bir kıymetlendirme hem hormonal hem de psikososyal değişkenleri birlikte ele almalı.”
Menopoz, insan tabiatının bir kesimi olan doğal bir biyopsikososyal süreç…
Kadınların menopoz sürecinde ekseriyetle öfke, tahammülsüzlük, duygusal kırılganlık, uykuya dalmada zahmet, telaş ve bazen bedensel yakınmalarla kendini gösteren bir ruhsal dönüşüm yaşadıklarını vurgulayan Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, “Bu belirtiler, bayanın sırf hormon seviyesindeki değişikliklere değil, tıpkı vakitte toplumsal rollerdeki dönüşüme de verdiği bir yansıdır.” dedi.
Bu ruhsal değişikliklerin tümünün hastalık olmadığına işaret eden Erol, “Aslında menopoz, insan tabiatının bir kesimi olan doğal bir biyopsikososyal süreçtir. Fakat belirtiler bayanın günlük fonksiyonelliğini bozmaya, toplumsal bağlarını zedelemeye yahut ağır anksiyete depresyon belirtilerine dönüşmeye başladığında profesyonel takviye gerekebilir. Psikoterapi, bilişsel-davranışçı yaklaşımlar ya da psikodinamik yönelimli terapi metotları, bu devirde bayanın kendini tekrar tanımlamasına, vücudundaki değişimle barışmasına ve duygusal dayanıklılığını güçlendirmesine yardımcı olur.” biçiminde konuştu.
Menopozun bir son değil, farklı bir ömür evresinin başlangıcı olduğu kabul edilmeli!
Kadınların menopoz devrinde ruhsal sıhhatlerini korumak için birtakım prosedürler geliştirebileceklerini aktaran Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, sözlerini şöyle tamamladı:
“Öncelikle bu sürecin bir son değil, farklı bir ömür evresinin başlangıcı olduğunu kabul etmek değerli. Nizamlı fizikî aktivite, istikrarlı beslenme ve uyku tertibi, östrojenin azalmasıyla zayıflayan nörokimyasal dengeyi dayanaklar. Toplumsal ilişkilerin sürdürülmesi, arkadaş kümeleriyle paylaşımda bulunmak ve hislerini bastırmak yerine tabir edebilmek ruhsal dayanıklılığı artırır. Mindfulness, yoga, nefes idmanları üzere farkındalık temelli uygulamalar hem gerilim karşılığını düzenler hem de bayanın vücuduna tekrar inanç duymasını sağlar. Gerektiğinde profesyonel bir takviye almak bu sürecin daha rahat atlatılmasını sağlayacaktır.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
