Dünya genelinde ve ülkemizde her 8 bayandan 1’i hayatının bir devrinde göğüs kanserine yakalanıyor. Göğüs kanserinin bayanlarda görülme oranı giderek artarken, teşhis ve tedavisinde yaşanan kıymetli gelişmeler ise hayat kurtarıyor. Erken teşhis tekniklerindeki ilerlemeler ve tedavi seçeneklerinin çeşitlenmesi, artık birçok bayanın göğsün alınmasına gerek kalmadan iyileşmesini mümkün kılıyor. Acıbadem Ataşehir Hastanesi Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Bülent Saçak, ancak yeniden de kimi durumlarda göğsün kısmen yahut büsbütün alınmasının gerekebildiğini belirterek, “Kanserle savaşmak üzere şiddetli bir gayrete göğüs kaybı da eklendiğinde, hastalarda özgüven kaybından derin duygusal etkilenmeye kadar uzanan ruhsal zorluklar gelişebilmektedir” diyor.
Son yıllarda göğüs tamiratı (rekonstrüksiyon) ameliyatları sayesinde bayanların hem estetik hem de ruhsal açıdan büyük bir rahatlama yaşadıklarına dikkat çeken Prof. Dr. Bülent Saçak, “Meme tamiratı sadece fizikî bir tekrar inşa değil, tıpkı vakitte bayanların kendilerini yine bütün, güçlü ve özgüvenli hissetmelerini sağlayan uzun bir güzelleşme sürecidir” diyor. Kanser tedavisindeki yeniliklere paralel olarak göğüs tamirinin bütüncül göğüs tedavisinin ayrılmaz bir kesimi haline geldiğini vurgulayan Prof. Dr. Bülent Saçak, sözlerine şöyle devam ediyor: ”Bugün hastalarımıza birbirinden farklı tamir seçenekleri sunabiliyoruz. Lakin, her seçenek avantajlar ve dezavantajlar barındırır. Hangi seçeneğin sizin için en uygun olduğuna, plastik cerrahınızla yapacağınız görüşme ve muayene sonrasında karar verilmelidir. En ülkü sonuçlara ulaşmak gerçek hastada hakikat tedaviyi planlamakla, bazen birden fazla ameliyatla ve vakte yayılan bir süreçle mümkündür. Hakikat zamanlama, uygun yöntem seçimi ve multidisipliner yaklaşım, hem estetik hem de ruhsal açıdan en tatmin edici sonuçlara ulaşmanın anahtarıdır.”
Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Bülent Saçak, göğüs tamiri hakkında en çok merak edilen 7 soruyu yanıtladı.
Meme tamiratı için en ülkü vakit nedir?
Cerrahi olarak tamamı yahut bir kısmı alınan göğsün tekrar bir bütün haline getirilmesi “meme onarımı” olarak isimlendiriliyor. Göğüs tamiri; mastektomi (memenin alınması ameliyatı) ile birebir anda ya da daha sonra olmak üzere iki farklı periyotta yapılabiliyor. Tamiratın zamanlamasında hastanın tercihi ve ömür şekli kıymetli olsa da; yaşı, genel sıhhat durumu, kanserin evresi, ameliyat sonrası radyoterapi yahut kemoterapi alıp almayacağı üzere pek çok faktör dikkate alınıyor. Prof. Dr. Bülent Saçak, “En ülkü tamir, gerek kozmetik gerekse psikososyal üstünlükleri nedeniyle eş vakitli tamirdir. Lakin onkolojik yahut diğer nedenlerle yapılamamışsa, geç periyotta de göğüs tamiratı ameliyatı gerçekleştirilebilir” diyor.
Mastektomi ile tıpkı anda tamir neden tercih ediliyor?
Mastektomi ile tıpkı anda yapılan tamiratta, hastalıklı olmayan göğüs cildi ve kimi durumlarda göğüs ucu korunarak olağana yakın ve hayli tatmin edici bir göğüs görünümü elde edilebiliyor. Prof. Dr. Bülent Saçak, “Memenin alınması ile tıpkı operasyonda gerçekleştirilen tamiratta göğüs cildinin korunabilmesi sayesinde hem estetik açıdan daha doğal bir görünüm elde edilir hem de hastalar göğüs kaybı yaşamadıkları için ruhsal olarak çok daha rahat bir güzelleşme süreci geçirirler” bilgisini veriyor. Geç tamiratta elde edilen estetik sonuçlar ise ekseriyetle eş vakitli tamirlere kıyasla daha az tatmin edici oluyor.
Meme tamiratı için seçenekler nelerdir?
Meme tamiri temel olarak üç ana seçenekten oluşuyor:
• Hastanın kendi dokusuyla onarım
• Silikon protez kullanımı
• Her iki metodun kombinasyonu
Hastanın kendi dokusuyla tamir: Bu teknikte bedenin farklı bölgelerinden alınan dokular nakledilerek göğüs tekrar şekillendiriliyor. Dokuların yapısal benzerliği nedeniyle doğala en yakın sonuçlar elde edilirken, yabancı bir malzemenin kullanılmaması sebebiyle uzun vadede en problemsiz ve memnuniyet verici sonuçlar bu teknikle sağlanıyor. En çok tercih edilen doku kaynağı karın bölgesi olmakla birlikte kalça, sırt ve uyluk bölgeleri de kullanılabiliyor.
Silikon protezle tamir: Bu prosedürde göğüs, bedenin diğer bir bölgesinden doku alınmadan, silikon protezlerle yine şekillendiriliyor. Silikon protezlerle tamir hastanın ve hastalığının durumuna nazaran tek seansta yahut iki seansta tamamlanıyor. En uygun adaylar, bedeninde ek bir ameliyat istemeyen, cildi sağlıklı olan ve radyoterapi almamış yahut almayacak olan hastalardır.
Her iki yolun kombinasyonu: Protez ve özdoku tekniklerinin avantajlarını birleştirirken, her iki yolun risklerini de taşıyabiliyor. Bu nedenle günümüzde en son tercih edilen seçenektir.
Meme ucunda hangi yollara başvuruluyor?
Bazı hastalarda mastektomi sırasında göğüs ucunun da alınması gerekebiliyor. Bu durumda, ameliyattan yahut radyoterapi tedavisinden 4–6 ay sonra yeni göğüs ucu oluşturulabiliyor. Prof. Dr. Bülent Saçak, göğüs ucunu çevreleyen ve “areola” olarak isimlendirilen bölgenin ise dövme (tatuaj) süreciyle göğsün öbür kısmıyla uyumlu biçimde renklendirildiğini belirtiyor.
Kemoterapi ve radyoterapi göğüs tamiratını pürüzler mi?
Prof. Dr. Bülent Saçak, kemoterapi ve radyoterapi tedavisinin göğüs tamiri için mahzur olmadığını, lakin tamirat metodu seçerken dikkate alınması gerektiğini, temel kıymetli olanın ise göğüs tamirinin bu tedavileri aksatmaması olduğunu söz ediyor; “Onarımın akabinde gelecek radyoterapi yahut kemoterapi tedavisinin gecikmemesi gerekir. Tamirat sonrasında yara düzgünleşme sorunları tedavide gecikmelere yol açabilir. Bu nedenle, tamirat sisteminin titizlikle seçilip uygulanması tedavi sürecinin güvenliği açısından önemlidir” diyor. Öte yandan, tamir sonrası uygulanan radyoterapi sonuncu estetik sonucu da olumsuz etkileyebiliyor. Bilhassa implant ile onarılmış göğüste radyoterapi kıymetli komplikasyonlara yol açabiliyor. Radyoterapi tedavisinin planlandığı durumlarda, uygulanacak tamirat yolunun buna uygun halde seçilmesi büyük değer taşıyor. Hastanın radyoterapi süreci ve muhtemel tesirleri konusunda evvelce bilgilendirilmesi, hem estetik sonuçların hem de tedavi muvaffakiyetinin korunmasına yardımcı oluyor.
Meme tamiratı kanserin tekrarlamasını kolaylaştırır mı?
Prof. Dr. Bülent Saçak, göğüs tamirinin kanserin tekrarlamasını kolaylaştırdığına yahut teşhis edilmesini zorlaştırdığına dair bir ispat bulunmadığını vurgulayarak, “Kanserin tekrarlama riski, hastalığın evresi ve uygulanan tedavi sistemiyle yakından bağlıdır. Bu nedenle, göğüs kanseri sonrasında taramalar eksiksiz sürdürülmelidir” diye konuşuyor.
Günlük aktivitelere ne vakit dönülür?
Meme tamiri sonrasında günlük aktivitelere dönüş müddeti, seçilen tamirat sistemine bağlı olarak değişmekle birlikte çoklukla 3–4 haftayı buluyor. Yürüyüş üzere kolay idmanlara birinci günden itibaren başlanabilirken, pilates ve tartı kaldırma üzere daha kompleks antrenmanlar için yaklaşık 6 hafta beklemek gerekiyor. Prof. Dr. Bülent Saçak kelamlarını, “Hastanın birinci 3 hafta içinde, süreç yapılan taraftaki omuz ve kol hareketlerini kısıtlaması güzelleşmeyi hızlandırmakta ve ağrıyı azaltmaktadır” diyerek sonlandırıyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı