Yüksek enflasyon karşısında tutunmak için kredilere yüklenen yurttaş bu dayanaktan da mahrum kalacak. Kredi ve nakit kullanım faiz oranları yüzde 1.91’den 2.89’a yükseltildi. Karara tepki gösteren ekonomistler ve uzmanlar, “Yurttaşa nas yok mu” diye sordu.
Yurttaş artan enflasyon ve düşen alım gücü ile birlikte kredi kartı ve ihtiyaç kredilerine yüklenmişken Merkez Bankası (TCMB) parasal sıkılaşma kapsamında kredi kartı nakit kullanımı ve kredili mevduat hesaplarında (ek hesap) faizi yükseltti. Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğler ve TCMB basın duyurusunda yayımlanan değişikliklere göre ticari ve taşıt kredilerinin büyüme hızını yavaşlatıcı ek tedbir alınırken “enflasyonun kontrolü ve iç talebin dengelenmesi kapsamında” kredi kartı nakit kullanımlarına ve kredili mevduat hesaplarına uygulanan aylık azami faiz oranı yüzde 1.91’den yüzde 2.89’a yükseltildi. Bu karar ekonomi çevrelerinde “Talebi kıssa da yurttaşı zora sokacak” diye yorumlandı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise kararı, “Sınırlı kaynaklarımızı ihracata ve yatırımlara kanalize etmeye devam edeceğiz” diyerek savundu.
MERKEZ’E İZİN VERMİYORLAR
Ekonomi yönetiminin enflasyonla mücadelede yan yollara saptığını söyleyen eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Şenol Babuşcu, “Parasal sıkılaşma kapsamında talep azaltmaya ve talep enflasyonunu düşürmeye çalışılıyor. Ama politika faizini artırmıyor veya artıramıyorlar. Birileri buna izin vermiyor onlar da yan yollar deniyor. Bu yollar da alım gücü düşen insanların başvurduğu en temel noktayı tıkıyor. Vatandaş zaten zam yükü altında ezilirken bu zamların finansmanını sağladığı noktayı da kapatıyorlar. Yurttaş, yanlış ekonomi politikasının acısını zamlarla çekiyordu, şimdi bir de faizle çekecek” diye konuştu.
“Bu krizin sorumlusu değiliz, faturayı bize kesmeyin” diyen Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Mehmet Bülent Deniz ise şunları söyledi: “Bir ekonomi modelinden biraz, öbüründen biraz alıp karma bir şey denerseniz sonuç bu olur. Neden faiz düşürdünüz, enflasyonu patlattınız, halkı yoksullaştırdınız? Halk kredi kartı, nakit avans ve tüketici kredileri ile cebinde olmayan parayı harcamak zorunda kaldı. Şimdi de faiz artırıp bunların önünü kesiyorsunuz. Yurttaşa nas yok mu?”
REEL KESİMDE İSTİHDAM VE TALEP KORKUTUYOR
Merkez Bankası’nın dün açıkladığı verileri göre mevsimsellikten arındırılmamış Reel Kesim Güven Endeksi bir önceki aya göre 1.4 puan azalarak 106.8’e geriledi. Mevsimsellikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi ise 0.8 puan azalarak 104.9 oldu. Endeksi oluşturan anket sorularına ait yayılma endeksleri incelendiğinde ankete katılanlar genel gidişat, gelecek üç aydaki toplam istihdam, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, gelecek üç aydaki üretim hacmi miktarı ve sabit sermaye yatırım harcamasına ilişkin beklentilerinin olumsuz olduğunu söyledi.
Öte yandan Türkiye İstatistik Kurumu da Güven Endeksi’ni açıkladı. Mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi temmuz ayında bir önceki aya göre; hizmet sektöründe yüzde 0.6, perakende ticaret sektöründe yüzde 2.6 ve inşaat sektöründe yüzde 0.9 azaldı. Bu endekslerde de anket soruları incelendiğinde gelecek üç ayda istihdam ve talepte düşüşler beklendiği görüldü.