Hanehalkı tüketim harcamalarında bölgesel seviyede varsayımlar elde edebilmek maksadıyla, referans yılla birlikte evvelki iki yılın dataları bir ortaya getirilmektedir. Bu kapsamda, 2024 yılına ilişkin Hanehalkı Tüketim Harcaması (Bölgesel) sonuçları, 2022, 2023 ve 2024 yıllarına ilişkin Hanehalkı Bütçe Araştırması bilgilerinin birleştirilmesiyle oluşturulan bütünleşik data seti üzerinden hesaplanarak yayımlanmaktadır.
Tüketim harcamalarının dörtte biri TR1 (İstanbul) İBBS 1. Seviye bölgesinde gerçekleşti
Araştırma sonuçlarına göre İBBS 1. Seviye bölgeleri prestijiyle, Türkiye’deki hanehalkı tüketim harcamalarının %24,9’u TR1 (İstanbul) bölgesinde gerçekleşti. İkinci sırada %15,0 ile TR3 (Ege) bölgesi yer alırken, bu bölgeyi izleyen TR6 (Akdeniz) bölgesinin hissesi %12,1 oldu. Hanehalkı tüketim harcamalarından en düşük hissesi ise %1,5 ile TRA (Kuzeydoğu Anadolu) bölgesi aldı. Bu bölgeyi %2,3 ile TRB (Ortadoğu Anadolu) ve %3,1 ile TR9 (Doğu Karadeniz) izledi.
Hanehalkı tüketim harcamalarının Türkiye genelindeki dağılımı (%), İBBS 1. Seviye, 2024
Harcama çeşitleri bazında bölgesel farklılıklar dikkat çekti
TR1 (İstanbul) bölgesi tüm harcama tiplerinde en yüksek hisseye sahip olurken eğitim hizmetleri harcamalarının %37,8’i, lokantalar ve konaklama hizmetleri harcamalarının %31,5’i, konut ve kira harcamalarının %27,8’i ve şahsî bakım ve çeşitli mal ve hizmetler harcamalarının %27,1’i TR1 (İstanbul) bölgesinde gerçekleşti.
Hanehalkı tüketim harcamalarından aldığı hisse ile ikinci sırada yer alan TR3 (Ege) bölgesinde ise alkollü içecekler, tütün ve tütün eserleri harcamalarının %18,2’si, mobilya ve konut eşyaları harcamalarının %16,1’i, sıhhat harcamalarının %15,9’u ve lokantalar ve konaklama hizmetleri harcamalarının %15,6’sı gerçekleşti.
TRA (Kuzeydoğu Anadolu) bölgesinin besin ve alkolsüz içecekler harcamalarından aldığı hisse %2,1 olurken alkollü içecekler, tütün ve tütün eserleri harcamalarından %1,9, giysi ve ayakkabı harcamalarından ise %1,8 hisse aldı.
TRB (Ortadoğu Anadolu) bölgesinin besin ve alkolsüz içecekler harcamalarından aldığı hisse %3,4 iken giysi ve ayakkabı harcamalarından %3,3, bilgi ve bağlantı harcamalarından ise %2,6 hisse aldı.
Hanehalkı tüketim harcama cinslerinin bölgelere nazaran dağılımı (%), İBBS 1. Seviye, 2024
Konut ve kira harcamalarına en yüksek hissesi TR1 (İstanbul) bölgesi ayırdı
Bölgelerin kendi tüketim harcamaları içerisindeki dağılımlara bakıldığında ise tüm İBBS 1.Düzey bölgelerinde hanehalkı tüketim harcamalarının büyük kısmını konut ve kira, ulaştırma ve besin ve alkolsüz içecekler harcamaları oluşturdu. Konut ve kira harcamalarına en yüksek hissesi ayıran bölge %27,3 ile TR1 (İstanbul) iken en düşük hissesi ayıran bölge %20,1 ile TRA (Kuzeydoğu Anadolu) oldu.
Ulaştırma harcamalarına ayrılan hisse TR2 (Batı Marmara) bölgesinde en yüksek oldu
Ulaştırma harcamalarına (motorlu taşıt alımları, akaryakıt, yolcu nakliyeciliği, araç bakım ve tamiratı vb.) en yüksek hissesi %24,3 ile TR2 (Batı Marmara) bölgesi ayırırken, en düşük hissesi ayıran bölge %14,6 ile TRC (Güneydoğu Anadolu) oldu.
Gıdaya en yüksek hissesi TRB (Ortadoğu Anadolu) bölgesi ayırdı
Hanehalkı tüketim harcamaları içinde besin ve alkolsüz içecekler harcamaları hissesinin en yüksek olduğu bölge %30,2 ile TRB (Ortadoğu Anadolu) iken en düşük olduğu bölge %15,9 ile TR1 (İstanbul) oldu.
Hanehalkı tüketim harcamalarının tiplerine nazaran dağılımı (%), İBBS 1. Seviye, 2024
Tüketim harcamalarından en fazla hissesi TR10 (İstanbul) İBBS 2. Seviye bölgesi aldı
Araştırma sonuçlarına göre İBBS 2. Seviye bölgeleri prestijiyle, Türkiye’deki hanehalkı tüketim harcamalarının %24,9’u TR10 (İstanbul) bölgesinde gerçekleşti. İkinci sırada %8,3 ile TR51 (Ankara) bölgesi yer alırken; bunu %6,4 ile TR31 (İzmir), %5,9 ile TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) bölgeleri izledi.
Hanehalkı tüketim harcamalarından en düşük hissesi %0,6 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) ve %0,7 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) bölgeleri aldı. Bu bölgeleri %0,8 ile TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt), %1,1 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) ve TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) izledi.
Hanehalkı tüketim harcamalarının Türkiye genelindeki dağılımı (%), İBBS 2. Seviye, 2024
Konut ve kira harcamalarına en yüksek hissesi TR31 (İzmir) bölgesi ayırdı
Bölgelerin kendi tüketim harcamaları içerisindeki dağılımlara bakıldığında ise tüm İBBS 2.Düzey bölgeleri ortasında konut ve kira harcamalarına en yüksek hissesi ayıran bölge %27,8 ile TR31 (İzmir) iken en düşük hissesi ayıran bölge %16,8 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) oldu.
Konut ve kira harcamalarının en yüksek ve en düşük olduğu birinci 5 bölge (%), İBBS 2. Seviye, 2024
Ulaştırma harcamalarına TR22 (Balıkesir, Çanakkale) bölgesi en yüksek hissesi ayırdı
Ulaştırma harcamalarına (motorlu taşıt alımları, akaryakıt, yolcu nakliyatı, araç bakım ve tamiratı vb.) en yüksek hissesi %25,7 ile TR22 (Balıkesir, Çanakkale) bölgesi ayırırken, en düşük hissesi ayıran bölge %10,4 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) oldu.
Ulaştırma harcamalarının en yüksek ve en düşük olduğu birinci 5 bölge (%), İBBS 2. Seviye, 2024
Gıdaya en fazla hissesi TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) bölgesi ayırdı
Hanehalkı tüketim harcamaları içinde besin ve alkolsüz içecekler harcamaları hissesinin en yüksek olduğu bölge %33,3 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) iken en düşük olduğu bölge %15,9 ile TR10 (İstanbul) oldu.
Gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarının en düşük ve en yüksek olduğu birinci 5 bölge (%), İBBS 2. Seviye, 2024
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
