Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, cep telefonu bağımlılığının belirtileri, tesirleri, nedenleri ve tedavi formülleri ile şuurlu telefon kullanımının ehemmiyetine dair bilgi verdi.
Cep telefonu, sorumlulukların yerine getirilmesini engelliyorsa bağımlılık ortaya çıkmış olabilir!
Cep telefonu bağımlılığının kişinin gündelik hayatını olumsuz etkileyecek seviyede cep telefonu kullanması ile ortaya çıkan klinik bir tablo olduğunu lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Kişi toplumsal hayatında, iş hayatında, aile bağlarında sorun yaşamaya başlar. Sorumluluklarını yerine getiremeyecek bir hale gelir.” dedi.
Türkiye’de ve Dünya’da yapılan farklı çalışmaların, cep telefonuna bağımlılık durumunun yüzde 5-10 ortasında değiştiğini gösterdiğini aktaran Çetin, “Cep telefonunda gün içinde 5 saat ve üzeri kullanım bağımlılık riskini akla getirmeli. Bununla birlikte kişinin sabah uyandıktan ne kadar müddet sonra cep telefonuna baktığı, gece uykuya dalmadan evvel yeniden cep telefonu ile ne kadar vakit geçirdiği de risk açısından kıymetli.” formunda konuştu.
Telefon bağımlılığı, hem fizikî hem de ruhsal sıhhati olumsuz etkiliyor!
Cep telefonu bağımlılığının neden olduğu durumlara değinen Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, şunları söyledi:
“Sürekli telefon kullanımı uykusuzluğa neden olabilir. Telefon bağımlılığı, dikkatin dağınık olmasına ve konsantrasyon sıkıntılarına yol açabilir. Gerçek dünya bağlarından uzaklaşma ve toplumsal izolasyon ortaya çıkabilir. Göz ağrısı, boyun ve sırt ağrıları üzere meseleler görülebilir. Huzursuzluk, gerginlik, gerilim ve depresyon üzere duygusal değişiklikler baş gösterebilir.”
Beyindeki dopamin istikrarı değiştiğinde bağımlılık ortaya çıkıyor!
Bir araştırmaya nazaran, çok telefon kullanımının beyindeki ödül devrelerini kimyasal olarak değiştirdiğinin kanıtlandığını hatırlatan Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Beyinde dopamin ismi verilen ve haz hissini denetim eden nörokimyasal hususun fonksiyonunu bozuyor, beyinde bu hormonun tesir ettiği bölgelerin duyarsızlaşmasına neden oluyor ya da bilakis hassaslaştırıyor.” dedi.
Cep telefonu bağımlılığını gösteren birtakım testler olduğunu aktaran Çetin, “Prof. Dr. Cemal Onur Noyan’ın Türkçe’ye çevirdiği ‘Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği Kısa Form’ içinde bulunan sorular cep telefonu bağımlılığı açısından riski değerlendirmeyi sağlayan kıymetli sorulardır. ‘Akıllı telefon kullanmaktan ötürü planladığım işleri aksatırım’, ‘Akıllı telefonu kullanmaktan ötürü derslerime odaklanmakta, ödevlerimi yapmakta ve işlerimi tamamlamakta zahmet çekerim’, ‘Çevremdeki beşerler akıllı telefonumu çok fazla kullandığımı söylerler’ üzere sorulara şahısların verdiği mutlaka katılıyorum, katılıyorum ya da katılmıyorum üzere farklı ölçüdeki yanıtlar kişinin bağımlılık durumu açısından yol gösterici oluyor.” açıklamasını yaptı.
Cep telefonu kullanımı günlük ömrü olumsuz etkiliyorsa tedavi gerekir!
“Eğer cep telefonu kullanımı artık bir vazgeçilmez haline gelmişse, günün birçok cep telefonu ile uğraşarak geçiriliyorsa, kişi cep telefonundan uzak olduğunda korkulu hissediyorsa, aile, okul ya da iş hayatında sorumluluklarını yerine getiremiyorsa ‘tedavi’ gereği ortaya çıkar.” diyen Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Tedavide kişinin cep telefonu kullanımının kısıtlanması, gereği halinde ilaç tedavileri, ferdi psikoterapi ya da küme terapileri üzere farklı tedavi metotları kullanılabilir.” tabirlerini kullandı.
Telefon şuurlu ve hedefli bir biçimde kullanılmalı!
Telefonda geçirilen uzun saatler yerine insanın kendini daha yeterli hissetmesi için tekliflerde de bulunan Çetin, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Telefonu şuurlu ve hedefli bir biçimde kullanmaya çalışın. Dışarıda yürüyüş yapmak, spor yapmak üzere fizikî aktiviteleri rutin hale getirin. Gerçek dünyadaki toplumsal etkileşimlere daha fazla vakit ayırın. Yeni hobiler edinerek ilgi alanlarınızı genişletin.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
