Dünyanın en uzun süreli
deneylerinden biri sonuç verdi. 142 yıl önce şişe içinde gömülere uykuya
yatırılan 11 tohum filizlenmeyi başardı.
Independent Türkçe’nin derlediği
habere göre Michigan Eyalet Üniversitesi’nden botanikçi David Lowry, bir
asırdan uzun süredir devam eden deneyin parçası olan eski tohumların uyanması
için sabırsızlanıyordu. Sonunda 23 Nisan’da tohumları kontrol etti ve
filizlendiklerini gördü. Lowry, o anı “Harika bir andı” diye niteledi.
1879’da botanikçi William James
Beal, bu tohumları ve binlercesini çevredeki farklı otlardan toplamıştı. Daha
sonra onları şişelere yerleştirmiş ve yıllar, hatta yüzyıllar sürecek uyku
halinden sonra büyüyüp büyümeyeceklerini öğrenmek istemişti.
Beal, bu hedefle tohumları
kimsenin onlara dokunmaması için Michigan Eyalet Üniversitesi’nin kampüsündeki
gizli bir yere gömmüştü.Nisan ortasında, Dr. Lowry ve
dört meslektaşı, kimseye görünmeden şişelerden birini kazarak dışarı çıkardı ve
içindekileri ekerek deneye katkı koydu.
21 BİTKİ TÜRÜ KULLANILDI
Üniversitenin bitki biyolojisi
profesörü Frank Telewski, Beal’in 20 cam şişe gömdüğünü ifade ediyor. Telewski,
“Bu 20 şişeyi kum ve tohumla doldurdu ve 21 bitki türü kullandı”
diyor.
Söz konusu bitkiler sıradan
yabani otlardan oluşuyordu. Beal gizli yerinden her beş yılda bir, bir şişe
çıkardı ve içindeki tohumların filizlenip filizlenmeyeceğini kontrol etti.1910’da, Beal emekli olduğunda,
deneyi bir meslektaşına aktardı ve daha sonra nesilden nesile devam etti.
Çalışma, Beal’in amaçladığından
çok daha uzun sürdü çünkü diğer bilim insanları deneyi uzatmaya karar verdi.
Araştırmacılar her 5 yılda bir yerine, her 10 yılda bir şişe çıkamaya başladı.
Sonra bu süre 20 yıla çıktı. Telewski, deneyi bir
meslektaşından devraldığı 2000’de bir şişenin gün yüzüne çıkarılmasına yardım
etmişti. O yıl, yalnızca birkaç farklı yabani ot filizlenebilmişti.
Telewski, 2020’de gerçekleşmesi
beklenen deneyi düşünürken (kazı, koronavirüs salgını nedeniyle bu 2021’e
ertelendi) görevi artık devretmeye karar verdi. Üniversiteden üç genç
meslektaşını seçen bilim insanı son deneyde onların yanında oldu.
İşte o kişilerden biri botanikçi
Lowry’ydi. Telewski, birkaç yıl önce Lowry’nin ofisine gitti ve ona şişelerin
gömüldüğü yerin haritasını uzattı.
Araştırma ekibi işte bu haritanın
yardımıyla yeni bir şişeyi topraktan çıkarmayı başardı.Şişe hemen laboratuvara
götürüldü ve içerik saksıya ekildi. Araştırmacılar yaklaşık bir hafta
beklediler. Sonunda Lowry minik bir yeşil fide gördü. Bu, en az bir eski
tohumun hala filizlenebildiği anlamına geliyordu.
Ekip, önümüzdeki günlerde daha
fazla tohumun filizlenebileceğini düşünüyor. Ekip üyeleri şimdi 30’lu ve 40’lı
yaşlarında ve 2040’tan önce haleflerini seçip deneyi devretmeleri gerekecek.
Telewski “Şanslıysam o zaman
85 olacağım” diyor ve ekliyor:
“Umarım bir seyirci olarak ben de
orada olabilirim ve ekibin yeni meslektaşlarıyla toprak kazmasını
izleyebilirim.”
Son Yorumlar