24 ilde yaklaşık 20 bin maden ruhsatı bulunuyor. Atılan resmi adımlarla iktidara yakın sermaye gruplarına ait projelerin önündeki hukuki engeller kaldırılıyor.
Türkiye’nin dört bir yanında maden projelerinden kaynaklı hareketlilikler söz konusu. Maden projeleri hem ekolojik hem de ekonomik anlamda sorunları beraberinde getiriyor. Projelerde iktidara yakın sermaye gruplarının isimleri öne çıkıyor. Bunun yanında atılan resmi adımlarla projelerin önündeki engeller de kaldırılıyor. Ülke genelindeki ormanlık alanların yüzde 58’lik bölümüne maden ruhsatı verildi. TEMA Vakfı tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 24 ilde yaklaşık 20 bin maden ruhsatı bulunuyor. Tablo bu şekildeyken projelere karşı bölge halklarının tepkileri de diğer taraftan kendisini gösteriyor. Bazı projelere yönelik tepkiler Türkiye’nin en önemli gündemleri arasına girerken yeni projeler de hayata geçirilmek isteniyor. 5 maddeyle söz konusu noktaları derledik.
KAZDAĞLARI TEHLİKEDE
Kazdağları’nın yüzde 79’u madene karşı yok olma tehlikesi altında. Kanadalı Alamos Gold şirketi ve alt firması olan Doğu Biga Madencilik tarafından Kazdağları Kirazlı’da başlayan altın arama faaliyetleri geniş bir kitlenin tepkisine yol açtı. 10 yıllık izin alan şirketin 2021 yılında izinleri iptal edildi. Türkiye Ormancılar Derneği, çalışmalar sırasında bölgede 350 bin ağacın kesildiğini söyledi. Ancak, Kazdağları’ndaki tehlike henüz bitmiş değil. Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Süheyla Doğan, “Bir bölgeyi kazandık ama hala direnişlerimiz devam ediyor. Bir projeyi durduruyoruz başka bir proje ortaya çıkıyor. Kirazlı kazandı, şu an hedefimiz bölgenin ağaçlandırılması ve eski formuna geri getirilmesi” dedi. İktidara yakınlığı ile bilinen Cengiz Holding tarafından Halilağa Altın Bakır Madeni Projesi çalışmalarının durdurulması için çalıştıklarını dile getiren Doğan, “Bu proje Kirazlı’nın üç katı kadar alanı etkileyecek. Proje ÇED olumlu kararı aldı. Biz de bölgeden yaklaşık 8 kurum ve yurttaşlar olmak üzere dava açtık. Aynı zamanda TEMA da ayrı bir dava açtı. TEMA’nın davasında bilirkişi keşfi yapıldı. Heyet, ‘Proje buraya yapılmamalı’ dedi. Ancak şirketin itirazı ve çeşitli nedenlerden dolayı mahkeme teknik bir rapor daha istedi” diye konuştu. Daha önce raporda olumsuz yanıt veren bir ziraat mühendisinin cevabını olumluya çevirdiğini belirten Doğan, “Rapor değişti. Şu an mahkemenin kararını merakla bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
İKİZKÖY DİRENİYOR
Meydana gelen orman yangınlarıyla birlikte ormanlık alanı yüzde 60’a düşen Muğla’da raporlara göre, bin 449 maden ruhsatı bulunuyor. Milli parkların yüzde 85’i ise maden alanı sayılıyor.
Maden bölgesi olan İkizköy’de yurttaşlar, Akbelen ormanlarının santrallere kömür sağlamak üzere kesilmemesi için 324 gündür direniyor. Direnişlerine devam edeceklerini söyleyen İkizköy Çevre Komitesi’nden Nejla Işık, “Şirket topraklarımızı almaya çalışıyor ama biz sonuna kadar devam edeceğiz. Paranın bir değeri yok, topraklarımız daha kıymetli. Satacak bir karış arazimiz yok. Geleceğimiz için kamu yararı, kömür madeninde değil, zeytin ağaçlarımızın, ormanımızın korunmasında” şeklinde konuştu.
İKİZDERE’DE KATLİAM
Rize’de AKP’ye yakınlığıyla bilinen Cengiz İnşaat’ın lojistik liman inşaatında kullanılmak üzere taş temin ettiği İkizdere’deki taş ocağına karşı yurttaşların direnişi devam ediyor. Yapılan çalışmaların suya ve canlılara zarar verdiğini belirten yurttaşlar dünyadaki koruma altında bulunan 250 vadiden biri olan bölgeyi kaybetmek istemiyor. Ayrıca İkizdere Kapse ve Şimşirli taş ocağı da doğa katliamına devam ediyor.
ORDU’DA ALTIN MADENİ
Ordu’nun yüzde 74’ü maden şirketlerine açıldı. Perşembe Yaylası da maden satışına çıktı. Taşzemin Madencilik, 2 milyon TL’ye ihaleyi aldı. Aybastı’daki altın arama faaliyeti yaklaşık 14 bin kilometrelik bir alanı kapsayacak. CHP Aybastı İlçe Başkanı Oğuzhan Torun, “Maden yapılmak istenen yer Çiseli Şelalesi’nin hemen yakınında. Burada 913 yıldır yağlı güreşler yapılıyor. Aynı zamanda Danişmentli Beyliği’nin Trabzon Rum Devleti’yle savaştığı yer. Türklerin Karadeniz’e giriş kapısı dediğimiz nokta tam olarak burası. Savaşlarda 6 bin şehit verildi” diye konuştu.
EMİRDAĞ RAPOR BEKLİYOR
Afyonkarahisar Emirdağ’daki yaylalara Kanadalı şirket Eldorado ve Kanada merkezli TÜPRAG’ın maden arama çalışmaları bilirkişi raporunu bekliyor. Eğer mahkemeden onay çıkarsa bölgede geçimini hayvancılıkla sağlayan yurttaşlar, ekonomik olarak zorluk çekecek. Aynı zamanda siyanürle yapılacak olan altın arama çalışmaları düzgün denetlenmezse bölge risk altında. Bilirkişi heyeti 11 Mayıs’ta bölgede inceleme yaptı.
