Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Sultan Tarlacı, Multiple Skleroz’un (MS) nedenleri, belirtileri, hastalık süreci ve bilhassa tamamlayıcı ile alternatif tedavi formülleri ortasındaki farklar ile mümkün riskleri anlattı.
Bağışıklık sistemi düşmanı dışarıda değil, içeride arar…
Multiple Skleroz’un (MS), bağışıklık sisteminin beynin kendi yapılarına saldırarak hasar oluşturduğu bir hastalık olduğunu söz eden Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “Bu, beyinde başlayan bir iç savaş üzeredir. Bağışıklık sistemi düşmanı dışarıda değil, içeride arar ve beynin en temel yapı taşlarına saldırır.” dedi.
MS’in çoklukla 20-40 yaş ortasındaki bireylerde ortaya çıktığını ve bayanlarda erkeklere oranla 2-3 kat daha sık görüldüğünü kaydeden Tarlacı, “Türkiye üzere güneşli ülkelerde bile D vitamini eksikliği, sigara kullanımı ve çağdaş ömür stili MS riskini artırıyor.” biçiminde konuştu.
Elektrik kablosunun yalıtımı bozulursa kıvılcım çıkar, kısa devre olur; beyinde olan da budur!
Normalde bağışıklık sisteminin beyin dokusuna müdahale edemediğini, zira ortada bir ‘kan-beyin bariyeri’ bulunduğunu aktaran Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “Ancak bu bariyer zedelendiğinde bağışıklık sisteminin saldırgan hücreleri beyin içine sızar ve miyelin kılıfına saldırır. Bu süreçte CD8+ ve CD4+ lenfositler, NK hücreleri, B hücreleri üzere birçok aktör adeta bir işgal gücü üzere davranır. Plak dediğimiz lezyonlar da işte bu savaşın izleridir.” dedi.
Sinir hücrelerinin iletiminin miyelin kılıfla sağlandığını lisana getiren Tarlacı, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu yalıtım hususu bozulduğunda elektriksel mesaj kopar. MS’in fizikî semptomları da bu iletim bozukluğunun sonucudur. Elektrik kablosunun yalıtımı bozulursa kıvılcım çıkar, kısa devre olur; beyinde olan da budur.”
Hastalık her bireyde farklı seyrediyor!
MS’in bayanlarda daha sık görülmesinin, hormonel ve genetik faktörlerle alakalı olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “Özellikle östrojenin bağışıklık sistemi üzerindeki tesirleri burada kıymetlidir. Bayan bedeni tabiatı gereği farklı bağışıklık reflekslerine sahiptir. Bu, MS üzere otoimmün hastalıklarda bazen dezavantaja dönüşebilir.” dedi.
Hastalığın seyrinin her bireyde farklı olduğunu vurgulayan Tarlacı, “Relapsing-Remitting, Secondary Progressive, Primary Progressive üzere tipleri vardır. İki MS hastasını yan yana koysanız biri ayakta, başkası tekerlekli sandalyededir. Bu fark, erken teşhis ve idarenin kıymetini gösterir.” açıklamasını yaptı.
Bir MS hastasının kıssası, kişilik ve ruhsal istikrarla de ilgili!
“MS yalnızca genetik bir hastalık değildir.” diyen Prof. Dr. Sultan Tarlacı, genetik bir eğilimin üzerine binen çevresel ve immünolojik etkileşimlerin bir eseri olduğunu aktardı.
Epstein-Barr virüsü enfeksiyonları, çocuklukta geçirilen viral hastalıklar, 17 yaş öncesi sigara kullanımı, D vitamini eksikliği ve ekvatordan uzaklaştıkça artan coğrafik risk faktörlerinin bu hastalığın gelişiminde tesirli olduğunu tabir eden Tarlacı, şunları söyledi:
“MS yalnızca sinirsel değil, nöropsikolojik ve toplumsal boyutları olan bir hastalıktır. Beynin bilgiyi işlemesini, hisleri yönetmesini, hatta kimlik algısını bile değiştirebilir. Bu yüzden bir MS hastasının kıssası yalnızca kas değil, kişilik ve ruhsal istikrarla de ilgilidir.”
Tamamlayıcı tedavi tıbbi tedaviyi destekliyor, alternatif tedavi ise reddediyor!
MS genç yaşlarda başlayan, yıllar süren ve seyri meçhul bir hastalık olduğu için hastaların çoklukla klasik tıbbın yanında yeni devalar aradığına dikkat çeken Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “MS hastalarının büyük kısmı genç, eğitimli, üretken ve sorgulayıcı bireylerdir. Bu da onları doğal olarak tamamlayıcı ve alternatif tedavilere yöneltir. Fakat neyin hakikat, neyin tehlikeli olduğuna dair bilgileri eksiktir.” dedi.
Tamamlayıcı tedavinin, tıbbi tedaviye ek olarak uygulanan destekleyici teknikler; alternatif tedavinin ise bilimsel temelden uzak olup tıbbi tedavinin yerine konulmaya çalışılan, önemli riskler taşıyabilen uygulamalar olduğunu söyleyen Tarlacı, şu sözleri kullandı:
“Birinin hedefi desteklemek, başkasının emeli tıbbi sistemin yerine geçmektir. Bu çok tehlikeli bir çizgidir. Birtakım bitkisel takviyeler direkt MS ilaçlarıyla etkileşime girer ve tedaviyi sabote edebilir. Sarı kantaron, antidepresanlarla etkileşir, serotonin sendromu yapabilir. Greyfurt suyu karaciğer enzimlerini bloke eder, ilaçların toksik hale gelmesine neden olabilir. Ginkgo biloba kan sulandırıcı tesir yapar, beyin kanaması riskini artırabilir. Zerdeçal bağışıklık sistemini uyarır, MS’in alevlenmesine yol açabilir. Kava Kava karaciğer hasarına neden olabilir, bağışıklık baskılayıcılarla birlikte alınırsa risk artar. Bitkisel bir şey doğal diye temiz değildir, zehirli mantar da doğaldır lakin öldürür.”
Umut tacirliği MS hastaları için büyük bir sorun!
Bilimsel olarak inançlı tamamlayıcı metotlar olduğuna değinen Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “Meditasyon ve zikir, gerilimi azaltarak bağışıklık sistemini sakinleştirir. Antrenman istikrar, dayanıklılık ve kas denetimini artırır. Müzik terapisi beynin duygusal bölgelerini uyarır, ağrı eşiğini yükseltebilir. Yoga ve nefes antrenmanları hudut sistemini regüle eder, gevşeme sağlar. Kegel antrenmanları pelvik kasları güçlendirir, idrar denetimini dayanaklar.” dedi.
Tamamlayıcı tedavinin, lakin tıbbi tedaviyi inkâr etmeden, onun yanında bir yardımcı oyuncu üzere davranırsa yararlı olduğunu vurgulayan Tarlacı, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Umut tacirliği MS hastaları için büyük bir problemdir. Kök hücreden tutun da yılan zehri ve padma-28 üzere bilimsel temeli olmayan eserlere kadar birçok formül yalnızca umudu sömürür. Kimileri değerli, kimileri ziyanlı, kimileri ise yalnızca vakit kaybettirir. Kortizonlarla, interferonlarla ve antidepresanlarla etkileşebilecek bitkilere dikkat edilmeli. Spirulina çok bağışıklık uyarımı yapabilir. Koenzim Q10 kan sulandırıcılarla birlikte kullanılmamalıdır. Melatonin uyku bozukluğuna düzgün gelse de öbür ilaçlarla doz denetimi kaidedir. Selenyum ve çinko eksiklikte yararlı olsa da fazlası toksik olabilir.
MS hastalarının bu hususları kullanmadan evvel kesinlikle tabiplerine müracaatları gerekir. Doğal deyip rastgele alınan her şey riskli olabilir. Tüm bitkisel dayanaklar tabibe danışılmalı, ilaçlarla etkileşimleri gözden geçirilmelidir. Kullandığınız tüm ilaçları ve takviyeleri bir listeye yazın, çakışma riskini azaltın. Bilinmeyen eserleri, bilhassa internetten temin edilen destekleri kullanmayın. Meditasyon, müzik, idman üzere bilimsel tarafı güçlü tamamlayıcıları tercih edin. MS hastaları bilgili ve meraklı oldukları için bazen tuzağa düşerler. Alternatif tedaviye yönelmek yerine, akıllı tamamlayıcılar seçilmelidir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
