Demansın en yaygın nedeni olan Alzheimer, beynin yapısında ve işleyişinde değişikliklere yol açan önemli bir rahatsızlık. Yaşlanmanın doğal bir sonucu olmasa da en değerli risk faktörü yaştır ve çoğunlukla 65 yaş ve üzerinde görülür. Beyindeki amiloid ve tau proteinlerinin birikmesinin hücrelerde işlev kaybına yol açtığını açıklayan Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Yaşar Kütükçü, “Bu durum git gide hücrelerin birbiriyle irtibat kurmasını pürüzler ve vakitle hücreler ölür. Hudut hücresi kaybı ilerledikçe beyin küçülür, hafıza, düşünme, lisan, davranış ve toplumsal yetenekler kaybolur. Hastalığın teşhisi için; kişinin sıhhat geçmişi, semptomları kıymetlendirilerek zihinsel testler ve beyin görüntülemelerine başvurulur” dedi.
Alzheimer’ın kesin nedeni şimdi bilinmese de erken yaşta genetik, ileri yaşta ise çevresel ve hayat şekli faktörleriyle ilişkilendirilir. Belirtilerin hastalığın evresine nazaran farklılık göstereceğini açıklayan Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Yaşar Kütükçü, “Erken periyotta unutkanlık, söz bulma, plan yapma ve sorun çözmede zorlanma öne çıkar. Orta evrede hafıza kaybı ve baş karışıklığı artar, kişi yakınlarını tanımakta zorlanır, şahsî bakım için takviye ister ve duygusal dalgalanmalar yaşayabilir. İleri evrede ise hafıza neredeyse büsbütün kaybolur, yemek yeme, yürüme ve konuşma üzere temel ihtiyaçlar için bile yardıma gereksinim duyar, irtibat sınırlanır ve enfeksiyonlara karşı savunmasız hale gelir” dedi.
Tedavinin emeli hayat kalitesini korumak
Günümüzde Alzheimer’ın kesin bir tedavisi olmasa da birtakım ilaç ve tedavi usulleri ile ilerlemenin yavaşlatılabildiğini lisana getiren Prof. Dr. Kütükçü, “Bu tedavi usulleri; hastalığın neden olduğu davranışsal sıkıntıları hafifletebilir ve hastaların hayat kalitesini olabildiğince muhafazaya çalışır. Erken teşhis ve hasta yakınlarının takviyesi de bu süreçte büyük kıymet taşır. Hastalıkla ilgili bilimsel araştırmalar ise tüm dünyada ağır bir biçimde sürdürülüyor” biçiminde konuştu.
Prof. Dr. Yaşar Kütükçü, Alzheimer riskini artırabilecek 8 kıymetli faktörü sıraladı:
İleri yaş
Alzheimer için en büyük risk faktörü yaştır. Bilhassa 65 yaş üstünde risk değerli ölçüde artar.
Genetik yatkınlık
Ailede Alzheimer hikayesi bulunması hastalık riskini yükseltir.
Zihinsel aktivite eksikliği
Zihni az çalıştırmak Alzheimer’a yatkınlığı artırır. Okuma, öğrenme, bulmaca üzere etkinlikler beyin sıhhatini dayanaklar.
Fiziksel travmalar
Ciddi baş yaralanmaları yahut tekrarlayan travmalar hastalık riskini artırabilir.
Damar sıhhati problemleri
Hipertansiyon, diyabet, obezite ve kolesterol yüksekliği üzere risk faktörleri beyin damarlarını etkileyerek tehlike yaratır.
Uyku bozuklukları
Kronik uyku apnesi yahut yetersiz uyku, beyin sıhhatini olumsuz etkileyerek Alzheimer’a yer oluşturur.
Sigara ve çok alkol kullanımı
Tütün eserleri ve ağır alkol tüketimi beyin hücrelerine ziyan vererek demans riskini artırır.
Hareketsiz hayat tarzı
Fiziksel aktivite eksikliği hem kalp-damar hem de beyin sıhhatini olumsuz etkiler.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
