Yutma zahmeti, göğüs ağrısı ve istemsiz kilo kaybı üzere belirtiler özofagus kanserinin sessiz başlayan birinci işaretleri olabiliyor. Risk kümesindeki bireylerde erken kıymetlendirme ve endoskopik tarama, hastalığın seyrini belirleyen en kritik adımı oluşturuyor. Yeni tedavi yaklaşımları ise cerrahinin neoadjuvan tedavi ile birlikte uygulanması durumunda sağkalımın besbelli biçimde arttığını gösteriyor. Bu nedenle hem hastaların belirtileri geciktirmeden dikkate alması hem de teşhis ve tedavi süreçlerinin yanlışsız planlanması büyük önem taşıyor. Memorial Göztepe Hastanesi Göğüs Cerrahisi Bölümü’nden Doç. Dr. Nezih Onur Ermerak, özofagus kanserinin belirtileri ve çağdaş tedavi yaklaşımları hakkında bilgi verdi.
Özofagus kanserinin sıklığı dünyada artıyor
Özofagus kanseri, dünya genelinde kanser bağlantılı hayat kayıplarında üst sıralarda yer almaktadır. Özofagus kanserinin Skuamöz hücreli karsinom (SCC) ve Adenokarsinom (AC) olmak üzere iki ana tipi bulunur. SCC çoğunlukla tütün, alkol ve çok sıcak içecek tüketimiyle bağlantılıdır. AC ise reflü hastalığı ve Barrett özofagusu yerinde ortaya çıkar. Son bilgilere bakıldığında bilhassa Batı ülkelerinde obezite artışıyla birlikte adenokarsinom sıklığı son 20 yılda bariz halde yükseldiğini görmekteyiz.
“Kendiliğinden geçer” diye denetimleri ertelemeyin
Özofagusun genişleme kapasitesi yüksek olduğu için tümör başlangıçta fark edilmeden büyüyebilir. Hastalığın birden fazla vakit geç periyotta ortaya çıkan belirtileri şunlardır;
- Yutma güçlüğü
- Göğüs yahut sırt ağrısı
- Kilo kaybı
- Yutulan besinlerin geri gelmesi
- İleri evrede ses kısıklığı
- Yemek ya da sıvıların teneffüs yoluna kaçması
Özofagusun en sık ve en besbelli semptomu yutma güçlüğüdür. Katı besinlerde başlayan zorluk vakitle sıvılara gerçek ilerler. Bu belirtilerin “kendiliğinden geçer” niyetiyle önemsenmemesi teşhisin gecikmesine neden olabilir. Bilhassa risk kümesindeki bireylerde erken teşhis açısından endoskopik kıymetlendirme büyük kıymet taşımaktadır.
Doğru evreleme ile tedavi başarısı artar
Belirtilerin geciktirilmeden kıymetlendirilmesi ve risk kümesindeki bireylerin sistemli endoskopik takiplerinin yapılması, hastalığın seyrini değiştiren en kritik adımdır. Özofagus kanseri teşhisinde temel sistem endoskopi ve biyopsidir. Değerlendirmede ayrıyeten EUS (endoskopik ultrasonografi) uygulanır. Tümörün derinliği ve lenf nodu tutulumunu belirlemede en hassas usul olan endoskopik ultrasonografidir. Kesin evrelemeyisağlamak için BT, PET-CT ve uygun hastalarda laparoskopi de planlama sürecinde yer alabilir. Yanlışsız evreleme, tedavi muvaffakiyetinin en değerli belirleyicisidir.
Özofagus kanseri birden fazla vakit sessiz ilerleyen lakin çağdaş tedaviyle denetim altına alınabilen bir hastalıktır. Şimdiki yaklaşım; neoadjuvan tedavi, cerrahi, uygun hastada adjuvan immünoterapi kombinasyonununsağkalımı bariz formda artırdığını göstermektedir.
Cerrahide tedavi seçenekleri çeşitlendi
Evre I–III özofagus kanserinde cerrahi tedavi, hastalığın denetim altına alınmasında temel basamaklardan biridir. Günümüzde cerrahi teşebbüsler çoğunlukla kemoterapive/veya radyoterapiyi içeren multimodal tedavi yaklaşımlarının bir kesimi olarak planlanmaktadır. Tümörün yerleşimine ve hastanın genel durumuna nazaran farklı cerrahi teknikler uygulanabilir.
- İvor Lewis özofajektomi, ameliyat karın ve sağ göğüs yoluyla gerçekleştirilir ve yemek borusu ile mide ortasındaki irtibat göğüs boşluğu içinde yapılır.
- McKeown olarak isimlendirilen üç basamaklı özofajektomide ise boyun bölgesinde irtibat oluşturulur. Bu usul bilhassa üst yerleşimli tümörlerde avantaj sağlar.
- Transhiatal özofajektomi, göğüs boşluğuna girilmeden uygulanması sayesinde akciğerle bağlı komplikasyonların daha az görüldüğü bir seçenektir.
- Minimal invaziv özofajektomi (MIE) yöntemlerinde laparoskopik ve torakoskopik teknikler kullanılır. TIME çalışması bu yaklaşımın daha az komplikasyonla ve daha süratli düzgünleşme ile bağlı olduğunu ortaya koymuştur.
Neoadjuvan tedavi hayat kalitesi ve mühletini artırıyor
Özofagus kanseri tedavisinde son yılların en değerli gelişmelerinden biri, ameliyat öncesinde uygulanan neoadjuvan kemoradyoterapidir. Bilhassa T2-T3 evre hastalarda kullanılan CROSS protokolü, günümüzde standart tedavi yaklaşımı olarak kabul edilmektedir. Bu sistem, cerrahi sonrasında tümörün büsbütün çıkarılma oranını artırırken, hastaların uzun devir sağkalımını da manalı ölçüde güzelleştirmektedir.
İmmünoterapi nüks riskini azaltıyor
Ameliyat ve neoadjuvan tedaviye karşın tam karşılık alınamayan hastalarda adjuvan immünoterapi değerli bir seçenektir. CheckMate-577 çalışması, nivolumab tedavisinin nüks oranlarını besbelli formda azalttığını göstermiş ve bu uygulama birçok ülkede standart tedaviye girmiştir.
Erken evre hastalarda endoskopik çözümler
T1a evresindeki hudutlu tümörlerde cerrahiye gerek kalmadan “Endoskopik Mukozal Rezeksiyon (EMR)” ve “Endoskopik Submukozal Diseksiyon (ESD)”uygulanabilir. Bilhassa Barrett tabanındaki erken evre adenokarsinomlarda ESD yüksek muvaffakiyet oranları sunar. EMR endoskopi sırasında, yüzeydeki küçük bir lezyonun alt kısmına sıvı verilerek kabartılması ve tel bir halka ile (snare) kesilerek çıkartılması sürecidir ve ekseriyetle küçük ve yüzeyel lezyonlarda tercih edilen bir tedavi metodudur. ESD ise lezyonun özel bir aletle lezyonun alt kısmına girilerek ayrılması ve tek modül halinde rezeksiyon yapılan bir süreçtir ve daha büyük erken evre lezyonlarda kullanılan bir tedavi şeklidir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
