Halk ortasında gırtlak kanseri olarak bilinen larenks kanseri, ülkemizde bilhassa 50-69 yaş ortası erkeklerde en sık görülen kanserler ortasında 6. sırada yer alıyor. Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Kulak, Burun ve Boğaz Hastalıkları (KBB) Uzmanı Doç. Dr. Yetkin Zeki Yılmaz, bilhassa sigara ve alkol kullanımı ile çok yakın münasebet gösteren gırtlak kanserinin, son yıllarda bayanlarda ve gençlerde de artış gösterdiğini belirterek “Özellikle genç bireylerde yaygınlaşan sigara kullanımının artması, gırtlak kanseri görülme yaşını maalesef erkene çekmiştir” diyor.
Gırtlak kanserinin (larenks kanseri) belirtilerinin çoğunlukla üst teneffüs yolu enfeksiyonu ile karışabildiği, bu nedenle teşhiste geç kalınabildiği ikazında bulunan Doç. Dr. Yılmaz, özellikle 3 haftadan uzun süren ses kısıklığı ve boğazda takılma hissinin kesinlikle araştırılması gerektiğini vurguluyor. KBB Uzmanı Doç. Dr. Yetkin Zeki Yılmaz, gırtlak kanserinde en sık görülen ve ihmale gelmez belirtileri sıraladı, kıymetli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Sigara ve alkol kullanımı, yapılan tüm bilimsel çalışmalarda gırtlak kanserinin önde gelen nedenleri ortasında yer alıyor. Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Kulak, Burun ve Boğaz Hastalıkları (KBB) Uzmanı Doç. Dr. Yetkin Zeki Yılmaz, “Gırtlak kanserinde en kıymetli risk faktörleri sigara ve alkol kullanımıdır. Bu ikisinin birlikte kullanılması ise riskin katlanarak artmasına neden olmaktadır. Sigara ve alkolün bırakılması larenks kanser riskini azaltsa da, genç popülasyonda ve bayanlarda sigara kullanım sıklığının artmış olması bu kümelerde görülen larenks kanserlerini arttırmaktadır. Bilhassa genç bireylerde yaygınlaşan sigara kullanımının artması, gırtlak kanseri görülme yaşını maalesef erkene çekmiştir” diyor. Doç. Dr. Yılmaz, diğer önemli risk faktörlerine yönelik şöyle konuşuyor: “Güncel bilgiler; berbat beslenme alışkanlıkları, obezite, denetimsiz diyabet üzere metabolik bozuklukların da larenks kanserine bağlı mevt oranlarını arttırdığını göstermektedir. Bilhassa 65 yaş üzeri olanlar, ailede gırtlak kanseri hikayesi bulunanlar, mesleksel olarak asbest, boya, ahşap tozu ve metal dumanları üzere zehirli hususlara maruz kalanlar, gastro-özefageal reflü hastaları ve Human Papilloma Virüs (özellikle tip 16) bulunanlarda risk çok daha fazladır.”
Gırtlak kanserinde bu belirtileri önemseyin!
Gırtlak kanserinin en sık ses tellerinden kaynaklandığını, bu nedenle ses kısıklığının birinci ve en erken belirti olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Yılmaz “Fakat gırtlağın üst kesitinden kaynaklanan tümörlerin belirtileri daha sinsi olup; yutma zahmeti, boğazda takılma hissi vb müphem semptomlar ile kendini gösterebilir. Bu nedenle teşhis alması gecikebilir. Kanlı balgam, nefes darlığı, uzunluğunda şişlik üzere şikayetler sıklıkla ileri evreye işaret eder” diyor.
Ses kısıklığı, yutma zahmeti ve boğazda takılma hissi üzere belirtilerin larenks kanserine özel olmayıp, kolay bir üst teneffüs yolu enfeksiyonunda bile görülebildiğini belirten Doç. Dr. Yılmaz sözlerine şöyle devam ediyor: “Önemli olan bu belirtilerin ne kadar müddet olduğudur. Örneğin; 1 aydır geçmeyen boğazda takılma hissi yahut 3 haftadan uzun süren ses kısıklığı üzere şikayetler mevcutsa ve bilhassa kişinin sigara ya da alkol kullanımı, berbat beslenme alışkanlıkları vb risk faktörleri de varsa en kısa müddette bir KBB doktoruna başvurmalıdır.”
Erken teşhis, tedavinin tekniğini belirliyor!
Hastaların başlangıçta kolay ses kısıklığı üzere olan bulgularının gecikildiğinde, nefes darlığı, kanlı balgam, önemli beslenme sorunları, yutamama üzere sıkıntılara ilerleyeceğini belirten Doç. Dr. Yılmaz, “Bu durumda tedavi daha güçlü olacaktır. Kitlenin giderek büyümesi, gırtlakta tıkanmaya ve acil olarak nefes borusuna delik açılmasına (trakeotomi) neden olabilir” diyor. Erken teşhisin hayat kurtardığını vurgulayan Doç. Dr. Yılmaz, tanının muayenehane şartlarında ağrısız ve endoskopik olarak yapılabildiğini belirterek “Kişi ne kadar erken teşhis alırsa tedavi seçenekleri de daha az girişimsel olacaktır. Her kanserde olduğu üzere larenks kanserinde de erken teşhis, hem işlevleri korunmuş bir tedavi seçeneği sunar hem de hayat kurtarır” diye konuşuyor.
Tedavide en aktüel yöntemler
KBB Uzmanı Doç. Dr. Yetkin Zeki Yılmaz, en şimdiki tedavi metotlarını şöyle anlatıyor: “Konuşma, yutma ve nefes alma larenksin temel misyonudur. Erken evre tedavi tekniklerinde bu işlevlerin çok büyük kısmı korunabilmektedir. Erken evre tümörlerde tedavi yolları; Trans-oral LAZER Cerrahisi (boğaza delik açılmadan ağız içerisinden, gırtlaktaki tümörün LASER ile çıkarılması), Trans-oral Robotik Cerrahi (boğaza delik açılmadan ağız içerisinden, gırtlaktaki tümörün robotik cerrahi ile çıkarılması), Açık Parsiyel Larenjektomiler (gırtlağın bir kısmı korunarak tümörlü bölgenin çıkarılması) yahut Radyoterapidir. İleri evre tümörlerde ise birkaç tedavi formülü bir ortada uygulanmaktadır. Gırtlağın tamamının alınması konuşma işlevinin bir daha olamayacağı kaygısıyla hastalarımız tarafından çekinilen bir cerrahi üzere gözükse de birçok hastamız bu cerrahi sonrası konuşma protezi aparatları ve özefageal konuşma (yemek borusundan konuşma) ile anlaşılabilir bir konuşmaya sahip olabilmektedirler.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı