Türkiye’de 30 binin üzerinde endometrium (rahim) kanseri hastası bulunduğunu söyleyen Bayan Hastalıkları ve Doğum, Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Nilüfer Çetinkaya Kocadal, bilhassa 55–65 yaş ortası bayanların risk altında olduğuna işaret etti. Obezite, geç menopoz, erken adet görme, östrojene çok maruz kalma ve metabolik hastalıkların da riski artırdığına dikkat çeken Doç. Dr. Kocadal, özellikle menopoz sonrası devirde görülen olağandışı kanamaların ciddiye alınması ve kesinlikle kıymetlendirilmesi gerektiği ihtarında bulundu.
Halk ortasında “rahim kanseri” olarak bilinen endometrium kanseri, rahimin iç katmanını döşeyen hücrelerden kaynaklanıyor ve jinekolojik kanserler ortasında en sık görülen tümörlerden biri olarak gösteriliyor. Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Bayan Hastalıkları ve Doğum, Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Nilüfer Çetinkaya Kocadal, Türkiye bilgilerine nazaran her 100 bin bayandan 14’üne bu teşhis konulduğunu ve yılda yaklaşık 8 bin yeni hadise tespit edildiğini söyledi. Obezite oranlarındaki artış ve ömür mühletinin uzaması nedeniyle son yıllarda görülme sıklığında yükseliş yaşandığını belirten Doç. Kocadal, “Endometrium kanseri daha çok 55–65 yaş ortası bayanların hastalığı iken, obezite ve artan metabolik hastalıklar nedeniyle genç yaştaki bayanları da etkileyebilir” diye konuştu. Bu hastalığın değerinin bayanlarda olağandışı kanama yaparak erken tanıyı ön plana çıkarması olduğunu aktaran Doç. Dr. Kocadal, “Halk arasında ‘rahim kanseri’ denildiğinde asıl bahsedilen endometrium kanseridir. Fakat HPV kaynaklı serviks kanseri de rahim ağzından kaynaklanan rahim kanserinin farklı bir türüdür” dedi.
“OBEZİTE DEĞERLİ BİR RİSK FAKTÖRÜ”
Erken yaşta adet görmeye başlamak, menopozun geç olması, östrojene çok maruz kalmak, diyabet, hipertansiyon, hiperlipidemi üzere metabolik hastalıkların bir ortada bulunması, denetimsiz kalan ve tedavi edilmeyen polikistik over hastalığının endometrium kanseri açısından risk yarattığını söyleyen Doç. Dr. Kocadal, özellikle son yıllarda tüm toplumlar için kıymetli bir sorun olan obezite riskine işaret etti. Obezitenin endometrium kanseri açasından da çok değerli bir faktörü olduğunun altını çizen Doç. Dr. Kocadal, “Türkiye tabanlı araştırmalara baktığımızda, 15 yaş üstü bayanlarda obezite oranlarının yüzde 20-23’e vardığını görüyoruz. Polikistik over sendromlu hastalar yüzde 10-14 ortasında görülmekte. Tedavi yapılıp tedbir alınmadığında bu faktörler ileri yaşta endometrium kanserinin sıklığını artırmaktadır.” dedi.
“İLK BELİRTİ: SİSTEMSİZ VE ÇOK KANAMA”
Endometrium kanserinde birinci fark edilen belirtinin çoklukla kanama olduğuna anlatan Doç. Dr. Kocadal, “Endometrium kanserinde hastaların birinci fark ettiği bulgu sistemsiz, çok kanamalardır. Postmenopozal (menopoz sonrası) hastaların yüzde 30-36’sında vajinal kanama görülür. Birden fazla âlâ huylu olsa da kesinlikle değerlendirilmelidir. Bununla birlikte alt karın bölgesinde baskı, ağrı, çok kanama, lekelenme, ilgi sırasında kanama ya da kanlı akıntı olması durumunda doktora başvurulmalıdır.” diye konuştu.
Endometrium kanserlerinin yaklaşık yüzde 5’inin de genetik faktörlerle ortaya çıktığını hatırlatan Doç. Dr. Kocadal, sözlerine şöyle devam etti: “Bunlardan en kıymetlisi Lynch sendromudur. Bu hastalarda daha erken yaşta endometrium kanseri görülebilir. Bu nedenle yaklaşık 30 yaşından itibaren yıllık ultrasonografik denetimlerle gereğinde rahim içinden biyopsi alınarak erken teşhis konulabilir.”
“TARAMA PROGRAMI OLMADIĞI İÇİN TERTİPLİ DENETİMLER ÇOK ÖNEMLİ”
Endometrium kanserinde şimdi erken teşhis için rutin bir tarama programı olmadığını hatırlatan Doç. Dr. Kocadal, “Bu nedenle hastaların olağandışı kanama yaşadıklarında vakit kaybetmeden tabibe başvurmasa çok kıymetli. Bunun yanında yıllık ultrasonografik değerlendirmeler birtakım riskli hastalarda yol gösterici olabilir. Gereğinde rahim içinden kesim alınabilir” dedi.
“ÖZELLİKLE ERKEN EVRELERDE CERRAHİ İLE BAŞARILI SONUÇLARI ULAŞILABİLİR”
Tedavi sürecine ait de bilgi veren Doç. Dr.Kocadal, şunları anlattı: “Endometrium kanserlerinin yaklaşık yüzde 70’i erken evrede, rahime sonludur. Bu nedenle cerrahi uygulanabilirliği mümkündür. Erken teşhisli, düşük evreli hastalarda cerrahi çok kıymetli bir tedavi usulüdür. Birtakım risk kümelerinde cerrahi sonrası ışın tedavisi ya da ilaç tedavisi gerekebilir. Tedavi muvaffakiyetini hastanın yaşı, tümörün histolojik tipi, hastalığın yaygınlığı, rahim dışındaki organ tutulumları ve lenf bezlerine sıçrama olup olmadığı üzere etkenler yer alır.”
Genç hastalar için uygulanan hami yaklaşımları da anlatan Doç. Dr. Kocadal, “Menopoza girmemiş, çocuk doğurmamış, yumurtalık işlevi uygun olan genç hastalarda tümör endometriyuma sınırlıysa seçili olgularda rahmi hami tedavi uygulanabilir. Progesteron türevleri ile medikal tedavi yapılır, hastalık denetim altına alındıktan sonra gebelik sağlanır ve doğum sonrası nihai tedavi planlanır” diye konuştu.
“ERKEN TEŞHİS HASTALIĞIN SEYRİNİ DEĞİŞTİRİP HAYAT KURTARIYOR”
Endometrium kanserinde erken teşhisin ehemmiyetine değinen Doç. Dr. Kocadal, sözlerini şöyle tamamladı: “Endometrium, jinekolojik tümörler içerisinde bayanlarda en sık görülen tiptir. Hastayı tabibe ulaştıran en değerli faktör çok, olağandışı ve sistemsiz kanamalardır. Hastaların bu değişiklikleri gördüklerinde sıhhat merkezine başvurarak gerekli danışmanlığı almaları hayati ehemmiyet taşır. Erken teşhisin bayanın hayatını kurtaracağı unutulmamalıdır. Endometrium kanserinin prognozunun bilhassa erken evrelerde güzel olması nedeniyle bu durum çok önemlidir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
