Toplumda bayan olmak ekseriyetle uyumlu, anlayışlı ve fedakâr olmakla eş tutuluyor. Lakin uyumlu ve meselesiz bir tablo çizmek uğruna her isteğe “evet” demek, diğerlerini şad etmek değerine kendi gereksinimlerini yok saymak, vakitle duygusal yorgunluk ve tükenmişlik getiriyor. Bu durum, psikolojide mükemmeliyetçilik sendromu olarak tanımlanıyor. Acıbadem Life Klinik Psikolog Cansu Karaman, özellikle bayanlarda sık görülen bu davranış kalıbının önemli sonuçlara yol açabileceğini vurguluyor.
İnsanları mutlu etmeye çalışmak, mükemmeliyetçilik ve diğerlerinin muhtaçlıklarını kendi önceliklerinin önüne koymak… Bu davranışlar birinci bakışta olumlu üzere görünse de, aslında kişinin ruhsal sıhhatini zedeleyen bir sendromun habercisi olabilir. Toplumsal beklentilere ahenk sağlamak ismine daima diğerlerini şad etmeye odaklanan şahıslar, kendi gereksinimlerini geri plana atıyor. Vakitle bu durum, duygusal yorgunluk, tükenmişlik ve özgüven kaybına yol açabiliyor. Acıbadem Life Klinik Psikolog Cansu Karaman, mükemmeliyetçilik sendromunun 4 belirtisini sıralıyor.
Onay ararlar
Bu sendromu yaşayan şahıslar için diğerlerinin fikirleri ve yorumları adeta bir pusula üzeredir. Daima onay alma gereksinimi, bireyin kendi kararlarını sorgulamasına ve özgüveninin zedelenmesine yol açar. Olumsuz bir reaksiyon ya da tenkit, bu bireylerde olağandan çok daha büyük bir korku yaratır.
Başkalarını kırmaktan korkarlar
“Hayır” diyememek, bu sendromun en besbelli işaretlerinden biridir. Diğerlerini kırmaktan, hayal kırıklığına uğratmaktan korkan şahıslar, kendi sonlarını korumakta zorlanır. Halbuki daima “evet” demek, sıhhatsiz bir istikrara ve kişinin kendi gereksinimlerinin yok sayılmasına neden olur.
Kendi gereksinimlerini ihmal ederler
Mükemmel bir tablo çizmek uğruna bireylerin sıklıkla oburlarının memnunluğunu kendi memnunluklarının önüne koyduklarını belirten Acıbadem Life Klinik Psikolog Cansu Karaman, “Kendi isteklerini, dinlenme vakitlerini, hatta sıhhatlerini bile ikinci plana atabilirler. Bu durum uzun vadede kişinin hem ruhsal hem de fizikî refahını olumsuz etkiler” tabirlerini kullandı.
Yorgun ve tükenmiş hissederler
Sürekli diğerlerini keyifli etmeye çalışmak, vakitle ağır bir duygusal yük haline gelir. Kendi isteklerini bastırmak ve sürekli uyumlu görünmek isteyen şahıslarda tükenmişlik, değersizlik hissi ve hatta depresif belirtiler görülebilir. Bu yorgunluk, günlük ömrü da olumsuz tesirler.
MÜKEMMEL OLMAK ZORUNDA DEĞİLSİNİZ! 7 KIYMETLİ ÖNLEM
“Sağlıklı sonlar koymak ve kendi gereksinimlerine öncelik vermek, duygusal ve ruhsal güzellik hali için kritik bir gerekliliktir” diyen Acıbadem Life Klinik Psikolog Cansu Karaman, bu sendrom ile baş etmede kullanılabilecek 8 adımı paylaştı.
Fark Edin
Değişimin birinci adımının farkındalık olduğunu söyleyen Acıbadem Life Klinik Psikolog Cansu Karaman, “Kendinizi sürekli diğerlerinin gereksinimlerini karşılarken ve onların beklentilerine nazaran hareket ederken buluyorsanız, bu davranışın sizde yarattığı hisleri gözlemleyin. “Ben bunu hakikaten istediğim için mi yapıyorum, yoksa onay almak için mi?” sorusu bu farkındalığı geliştirmenize yardımcı olabilir” diyor.
Kendi Gereksinimlerinizi Anlayın
Duygusal, fizikî ve zihinsel gereksinimlerinizi tanımak; sağlıklı hudutlar koyabilmenin temelini oluşturur. Dinlenmeye, yalnız kalmaya, keyif almaya yahut dayanak görmeye muhtaçlık duyduğunuz anları fark edin. Kendi gereksinimlerinizi tanıdıkça, oburlarının beklentileriyle ortanıza sağlıklı bir ara koyabilirsiniz.
Sınırlarınızı netleştirin
Başkalarını kırmaktan korkmadan “hayır” diyebilmek, aslında bencillik değil; kendinize ve bağlarınıza kıymet vermektir. Sonlarınızı net bir halde söz ettiğinizde, hem kendinizi daha güçlü hissedersiniz hem de karşınızdakilerle daha sağlıklı bağlar kurarsınız.
Kendi Bedellerinizi Belirleyin!
Toplumun, ailenin yahut etrafınızın beklentileri yerine kendi bedellerinizi keşfetmek; kimliğinizi güçlendirir. “Benim için sahiden değerli olan nedir?” sorusu, hayatınıza taraf vermede yol gösterici olur. Kıymetlerinizin farkına vardığınızda, diğerlerini şad etmek yerine kendi doğrularınıza nazaran yaşamaya başlarsınız.
Kendinize Şefkat Gösterin
“Başkalarına gösterdiğiniz anlayış ve empatiyi kendinize de gösterebilmelisiniz” diyen Acıbadem Life Klinik Psikolog Cansu Karaman, hata yaptığınızda kendinizi eleştirmek yerine, bir dostunuza nasıl davranırdınız diye düşünmeyi öneriyor. Kendi kendine şefkat geliştirmenin olumsuz hislerle baş edilmesini kolaylaştırdığını ve ruhsal dayanıklılığı artırdığını belirtiyor.
Destek Alın
Bu süreçte yalnız olmadığınızı bilmek çok değerlidir. Güvendiğiniz bir arkadaş, aile üyesi yahut bir uzmandan dayanak almak, yükünüzü hafifletebilir. Profesyonel yardım almak ise duygusal süreçleri daha sağlıklı yönetmenize yardımcı olur.
Küçük Adımlarla Başlayın
Değişimin bir anda gerçekleşmediğini söyleyen Acıbadem Life Klinik Psikolog Cansu Karaman, “Küçük adımlar atarak başlamak, sürecin sürdürülebilir olmasını sağlar. Örneğin, küçük bir ricaya “şu an uygun değilim” demek bile büyük bir adımdır. Küçük zaferler, vakitle büyük dönüşümlere yol açar” diyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
