Fıtık, bir iç organın onu yerinde tutan kas veya dokudaki bir açıklıktan kaymasıyla oluşan bir şişliktir. Fıtık belirtileri ve bilmeniz gerekenleri derledik.
Fıtık, organı doğal boşluğunda yerinde tutan dokuların veya kasların dışarı doğru yer değiştirmesi, yerinden çıkması ve çıkıntı yapmasıdır. Fıtık tek başına düşünüldüğünde akla karın fıtıkları gelse de bel fıtığı ve boyun fıtığı da toplumda sık görülen durumlardır.
FITIK BELİRTİLERİ NELERDİR?
Kişinin günlük yaşamını olumsuz yönde etkileyen fıtık, iç organların, çoğunlukla da bağırsağın bir bölümünün doğal ortamından dışarı çıkması ve deri altında şişlik oluşturması olarak tanımlanıyor.
Tipik olarak fıtıklar zarar vermez, karnınızda veya kasıklarınızda bir şişkinlik veya yumru görürsünüz.
Bazen şişkinliği yalnızca güldüğünüzde, öksürdüğünüzde veya ağır bir nesneyi kaldırırken olduğu gibi zorlandığınızda görürsünüz. Çoğu zaman yerine geri bastırabilirsiniz. Ayrıca şunları da fark edebilirsiniz:
Şişlik zamanla büyür.
Dolgunluk hissi yaşarsınız.
Çıkıntının etrafında ağrı, basınç veya donuk bir sızı.
Bir şey kaldırdığınızda ağrı.
FITIK TÜRLERİ
Kasık Fıtığı
Kasık fıtığı en yaygın fıtık türüdür. En sık erkeklerde görülür, ancak kadınlarda bazen hamilelik sırasında ortaya çıkar. Karnınızın alt kısmındaki bir zayıflıktan yağın veya bir bağırsak ilmeğinin kasıklarınıza doğru itilmesidir.
Uyluk Fıtığı
Bunlar kasık fıtıkları gibidir, ancak kasıkların farklı bir bölümündedir. Kadınlarda daha sık görülür. Yaygın değildirler, ancak tehlikeli olabilirler – bağırsak dışarı çıkarken bir kas deliği kapatmadığı sürece (boğulma olarak adlandırılır) herhangi bir belirti fark etmeyebilirsiniz. Bu durumda, yumru sert ve hassas olacaktır ve şiddetli karın ağrısı, bulantı veya kusmanız olabilir.
Karın Fıtığı
Bu fıtıklar, göbek deliğinizdeki kaslardan bir miktar doku veya bağırsak dışarı çıktığında göbek deliğiniz ile göğsünüz arasında oluşur. Aşağıdaki durumlarda fıtık olma olasılığınız daha yüksek olabilir:
Çok şişman olmak.
Geçmeyen bir öksürüğünüz varsa.
İnşaat işleri sırasında olduğu gibi ağır nesneler kaldırmak.
Tuvalete gittiğinizde iyi boşaltamamak.
Sık sık kusma.
AMELİYAT SONRASI KESİ YERİNDE OLUŞAN FITIK
İnsizyonel herni, karın bölgesinden ameliyat olmuş kişilerde oldukça yaygındır. Ameliyat yarası tam olarak iyileşmeden doku sıkıştığında ortaya çıkarlar. İyileşirken enfeksiyon gibi sorunlarla karşılaşırsanız enfeksiyon kapma olasılığınız daha yüksektir.
Hiatal Fıtık
Bu fıtık türünde midenizin bir kısmı diyaframınızdan göğsünüze doğru çıkıntı yapar. Herhangi bir şişkinlik görmezsiniz, ancak mide ekşimesi, göğüs ağrısı ve ağzınızda ekşi bir tat olabilir. 50 yaş ve üzeri kişilerde ve hamile kadınlarda görülme olasılığı daha yüksektir.
Çocuklarda Fıtık
Çocuklarda fıtık olduğunda, bunlar tipik olarak kasık veya göbek fıtıklarıdır. Kasık fıtığı en sık prematüre doğan bebeklerde ve testisleri torbaya düşmeden doğan erkek çocuklarda görülür. Göbek fıtıkları göbek deliğinin hemen etrafında meydana gelir. Genellikle acımazlar ve göbek deliği gibi görünebilirler. Genellikle 2 yaşına kadar yerlerine geri dönerler.
Fıtık için Tıbbi Müdahale
Bir bağırsak halkası fıtığa sıkışırsa, hapsolma adı verilen ciddi bir sorun yaşarsınız. Vücudunuzdaki atık akışını engeller. Sıkışırsa, bağırsağa giden kan akışı kesilebilir. Fıtığınız varsa ve bu belirtiler varsa hemen yardım alın:
Çıkıntı koyu, mor veya kırmızıdır.
Gaz ya da kaka çıkaramıyorsunuz.
Ateşiniz var.
Hızla kötüleşen ağrı.
Kusuyor veya mide bulantısı hissediyorsanız.
FITIK NASIL ÖNLENİR?
Aşağıdaki durumlarda fıtık olma ihtimalinizi azaltabilirsiniz;
Geçmeyen bir öksürük veya hapşırığınız varsa doktorunuzla konuşun. Sigarayı bırakmak yardımcı olur.
Kendinizi düzenli tutmak için meyve, sebze ve tam tahıl yiyin.
Diyet ve egzersiz ile sağlıklı kilonuzu koruyun.
Fiziksel aktivite yaparken iyi bir form kullanın. Örneğin, ağır bir nesneyi kaldırırken belinizden değil dizlerinizden eğilin.