SGK’da alarm: Aktif-pasif oranı 1.79’a geriledi
Sosyal Güvenlik Sistemi Alarm Veriyor: Aktif-Pasif Oranı Düşüşte
Türkiye’deki sosyal güvenlik sistemi, özellikle son yıllarda gelir-gider farkları ve bütçe açıklarıyla sıkça gündeme geliyor. CHP TBMM Grubu’nun yayımladığı güncel rapora göre, Türkiye’nin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), önemli bir mali zorlukla karşı karşıya. Rapora göre, EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) düzenlemesi sonrası, Mayıs ayında SGK’nin aktif-pasif oranı 1.79’a düşerek ciddi bir düşüş gösterdi. Bu oran, çalışan sigortalıların kaç emekliye maaş ödediğini gösterirken, ideal oran ortalama 4 olarak belirtiliyor. Ancak Türkiye’de bu oran son yıllarda 2’nin altına geriledi.
Sigortalı Sayısındaki Azalma ve Emekli Sayısındaki Artış
Raporda yer alan verilere göre, 2023 yılının ilk beş ayında sigortalı sayısında 1 milyon 373 bin kişilik bir azalma yaşandı. Bu rakamla birlikte, Türkiye’deki sigortalı sayısı 24 milyon 971 bine geriledi. Öte yandan, emekli aylığı alanların sayısı 790 bin kişi artarak 13 milyon 919 bine yükseldi. Bir dosyadan birden fazla aylık alanların etkisiyle, toplam emekli sayısı 14 milyon 724 bin kişiye ulaştı.
GSS ve SGK’nin Bütçe Açığı
Sosyal sigorta kapsamındaki nüfus da 444 bin kişi azalarak 75 milyon 85 bin kişiye düştü. Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamındaki kişilerden 6 milyon 825 bininin primini devlet ödüyor. GSS primini kendi ödeyenlerin sayısı ise 2 milyon 75 bin kişi olarak kayıtlara geçti. 2023 yılının ilk beş ayında SGK’nin gelirleri yüzde 112.3 artarak 725.2 milyar liraya yükseldi. Ancak giderler de yüzde 107.5 artarak 749.3 milyar liraya çıktı. Bu durumda SGK’nin finansman açığı 24 milyar liraya ulaştı. EYT düzenlemesi nedeniyle yapılan geçmişe dönük prim ödemeleri, bu açığın artmasına neden oldu.
Devletin Sosyal Güvenlik Yükü Artıyor
Devlet tarafından ödenen GSS primlerinin artması, Türkiye’nin sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği açısından ciddi bir soruna işaret ediyor. SGK’nin finansman açığının artması, ülkenin bütçesi üzerinde baskı oluştururken, sosyal güvenlik reformları ve finansal denetimler gerektiği kadar etkin bir şekilde uygulanmadığı takdirde bu açığın daha da büyümesi bekleniyor.
